820. HỒ ĐÌNH NGHIÊM Đất Hoàng Thổ

Hồ Đình Nghiêm ĐẤT HOÀNG THỔ Làm thơ đã lâu, tháng năm tôi còn ngồi ghế nhà trường chưa xong bậc trung học. Tập thơ đầu của anh xuất bản vào năm 1972. Quê nhà Tuy Hòa và “Đời Như Một Khúc Nhạc Buồn” đã trỗi lên, mang anh phiêu bồng sang tới vùng Virginia xa khuất. Địa phận này tôi tự đặt tên riêng: Vùng đất kỷ niệm. Ngày cũ nhỏ nhít, tôi đi không nhiều. Huế, Đà Nẵng, Tuy Hòa, Nha Trang, Đà Lạt, Sài Gòn. Để lại sau lưng sáu (6) thành phố yêu kiều mệnh bạc ấy, nên giờ đây muốn ôn lại hình bóng cũ, hồi tưởng thời vàng son đã vuột mất thì có một nơi không đâu mang đủ lực đẩy cho bằng khu vực Virginia, chốn chập chùng cây xanh bóng mát có gia đình anh chị tôi đến định cư. Thời làm học trò vụng dại ở Tuy Hòa, ở Đà Lạt, tôi chưa có duyên gặp anh, hai nơi mà anh nào khác gì là thổ địa. Đợi lớn lên, tuy còn vụng dại để bước vào con đường thơ văn anh từng dẫm chân, bấy giờ tôi mới được gặp, được bắt tay người mang tên Phạm Cao Hoàng ở Virginia một hôm trời buồn trời trở rét trời xám ngoét trời xúi lạnh lòng. Nếu có chút gì chợt dấy lên, gây nhiệt làm ấm thì e rằng đó là tôi kịp hay ra, trong muộn màng, Phạm Cao Hoàng là một nhà thơ. Hiền lành, điềm đạm, ít nói, giọng trầm ấm, chữ viết đẹp, và lạ lùng thay trong các buổi quây quần cùng bè bạn sinh hoạt trong lãnh vực văn học khác vùng miền vừa hội tụ, tôi vẫn luôn an tâm ngồi kề bên một người có vóc vạc khá lớn con ấy. Tôi thực sự bất bình nếu có ai mượn cổ thi ra để bảo “gần trong gang tấc mà xa nghìn trùng”. Ngồi với nhà thơ Phạm Cao Hoàng tôi nghiệm thấy ở gang tấc này sẽ mãi là một vai đâu vai, như Tuy Hòa vốn giao duyên cùng Đà Lạt mà nghìn trùng, nếu có, chỉ là khoảng cách do địa lý mang lại thôi. Montréal và Virginia với tôi muôn năm là gang tấc, bởi nếu xa xôi bạn chẳng tài nào đón nhận được những hơi ấm lây lan dồn qua, gửi sang. Tôi ao ước được hóa thân làm hương mùi cà phê lẩn trốn trong thơ anh: “Cám ơn những sáng êm đềm khói cà phê quyện bên hiên nhà mình”. Có người từng nói (và tôi đặt lòng tin vào): Làm thơ chỉ để gửi cho đời chút hương! Tuần rồi, qua bưu điện, tôi nhận được món quà bất ngờ, thi tập “ĐẤT còn thơm mãi mùi hương” của tác giả Phạm Cao Hoàng ký tặng, 112 trang chứa đựng 41 bài thơ viết sau 1975. Đặc biệt đây là lần in thứ ba, tháng 9, 2018 do Thư Ấn Quán đảm trách in trên giấy đặc biệt linen business paper được Thiên Kim trình bày đẹp mắt. Phụ bản gồm tranh của Đinh Cường, Trương Vũ, Nguyễn Trọng Khôi, Đinh Trường Chinh và những ảnh chụp phong cảnh của chính tác giả. Phụ lục gồm hai bài viết của Nguyễn Xuân Thiệp và Phạm Văn Nhàn. Ở đoạn trên, tôi có e dè đưa ra chút lượng định sơ khởi về nhà thơ Phạm Cao Hoàng ở phút đầu gặp nhau: Điềm đạm, hiền lành, ít nói… Bây giờ tôi cực lòng hỏi bạn đúng, sai về một ý tưởng cổ xưa: “Văn là người”. Tôi từng ngờ vực tới thứ nhận định này bởi tôi không thích những áp đặt nhằm vơ đũa cả nắm, cũng tùy thuộc vào từng sự cá biệt của mỗi tác giả. Nhưng đã từng bắt chuyện cùng anh Phạm Cao Hoàng, được đọc thơ anh làm, những gì điềm đạm, từ tốn, hiền lành, thân cận, trao nỗi bình an cho người đối diện, tôi bắt gặp đã không có mấy sai biệt giữa con người và tác phẩm. Thi tập mang tên “ĐẤT còn thơm mãi mùi hương”, chữ ĐẤT in hoa, dùng co chữ to và điều này trao cho riêng tôi một cảm nhận: Thơ anh cũng như con người tác giả đều hiền hòa như một hòn đất. Nghĩ là dài dòng, chứ ban đầu tôi định dùng tựa đề là “ Đất cũng như người, đọng mãi mùi hương”. Không riêng tôi, họa sĩ Đinh Cường lúc còn tại thế, vẫn luôn dành cảm tình đến nhà thơ bằng vào nhận xét: “Nơi đây tôi gặp người bạn luôn đội mũ Nét mặt đăm chiêu mà tốt vô cùng Có lẽ cũng từ một miền quê êm đềm lắm Nuôi con người luôn sống bao dung”. Phác thảo chân dung Phạm Cao Hoàng - Đinh Cường,  Virginia, 2010 “Miền quê êm đềm lắm” nằm đầy, chất ngất trong thơ của Phạm Cao Hoàng, bởi trước tiên và sau cùng tác giả vốn nặng lòng với quê nhà, với ruộng vườn mà cha ông từng ươm trồng hoa lành quả ngọt. Tôi thích bài SCIBILIA, Ngày Cuối Thu quá lắm: “Scibilia, ngày cuối thu tôi đuổi theo những đám sương mù và khi quay lại tôi nhìn thấy một giọt sương buồn trong mắt em giọt sương đọng suốt mười lăm năm long lanh từ thuở xa quê mình và em nói rằng em rất nhớ những bước chân về – đêm cao nguyên giọt sương đọng suốt mười lăm năm từ khi mình bỏ núi xa rừng và em nói rằng em rất nhớ một chút mây trời Langbiang giọt sương đọng suốt mười lăm năm ừ, khóc đi em cho đỡ buồn quê hương còn đó nhưng xa lắm và biết ngày về kịp nữa không”. Tôi ngồi yên để tập hít thở, để cho giọt sương thôi làm mờ nhãn quang. Tôi dụi mắt và tôi thử đọc bài Sau Chiến Tranh Trở Lại Tuy Hòa làm vào năm 1976 in ở trang 14 để thấy “nét đăm chiêu” của “người luôn sống bao dung”: “khi về thăm lại cố hương thấy quê nhà nghĩ càng thương quê nhà hắt hiu một bóng mẹ già một ngôi mộ cỏ xanh và khổ đau bâng khuâng một chút vườn sau ngậm ngùi ngõ trước lao xao nắng vàng đã qua chưa cuộc điêu tàn đám mây năm cũ biết tan nơi nào”. Một nỗi buồn lặng không hơn không kém, bao dung là bởi vậy, lời thơ chỉ thế một tiếng thở dài, kỳ dư chẳng oán trách hoặc ẩn chứa sự hằn học nào cả. Lành hơn cả một hòn đất chịu cày xới tơi bời sau chiến tranh. Bi quan thường không mấy khi nẩy mầm trên cuộc đất ấy, đọc thơ Phạm Cao Hoàng là tìm về, mong ngóng bắt gặp nỗi bình an. Bình an ở khung cảnh anh nhẹ nhàng đưa ra, bình an luôn cả chữ dùng dung dị. Nói theo thuật ngữ của Leonardo da Vinci: “Đơn giản là thứ rất mực cầu kỳ”. Phạm Cao Hoang lại dụng tâm tránh xa cầu kỳ, anh thích đơn giản và bất ngờ đất đã làm thơm một nụ hoa chợt bung nở. Viết về tình yêu cũng thế, trong ngần chẳng cần phải cường điệu hóa trang như bao nhà thơ khác. Anh thích làm giòng suối chưa từng ô nhiễm hơn là một lao thân của sông hồ lắm phèn chua nước mặn, thử dọn lòng đọc đôi câu bình dị, chân thật một tỏ bày chẳng vẩn đục: “mười năm và mười mùa đông trong hơi thở có hương nồng em trao có tình em rất ngọt ngào trong veo như giọt sương đèo Prenn nồng nàn như đêm Lâm Viên như Đà Lạt với lời nguyền năm xưa”. Đà Lạt. Ôi chao một trời thương nhớ vừa xao động. Có phải tôi cảm thơ Phạm Cao Hoàng do bởi từng “đắp chung chăn” giữa một trời cao nguyên lắm huyễn mộng? Không, nhà thơ luôn sáng suốt đối mặt với sự thật, nếu có chăn thì bị lấy đi, buộc tỉnh thức: “còn chăng là hai bàn tay đã chai sạm với tháng ngày gian nan còn chăng là mây lang thang trên đồi gió hú bạt ngàn rừng thông còn chăng là đêm mênh mông người ngồi nhớ một dòng sông cạn rồi”. Đây chỉ là trích đoạn của bài thơ mang tên Người Thi Sĩ Ấy Không Còn Làm Thơ viết ở Đà Lạt năm 1985 in ở hai trang 16 và 17 mà tôi cả gan bỏ mất đoạn giữa. Bạn đọc có yêu ĐẤT còn thơm mãi mùi hương, khi cầm tập thơ trên tay sẽ đọc đủ đầy tâm cảm của nhà thơ (tôi sử dụng nghệ thuật úp mở để chào hàng chăng?). Tôi yêu bài Mây Trắng mà nhà thơ Phạm Cao Hoàng dành “tặng anh Trần Huiền Ân” in ở trang 29: “ngày đi về phía mặt trời tôi nghe tiếng gọi của người năm xưa và nghe tiếng mẹ ầu ơ bên dòng sông với đôi bờ quạnh hiu xóm thôn một thuở tiêu điều gian nan cùng với cuộc phiêu lãng này ngày về trắng hai bàn tay người về ôm lấy cụm mây trắng buồn khói ngày xưa ấy còn vương sương còn đọng lại bên dòng cổ thi ngày về nhớ lúc ra đi biển gào lên khúc biệt ly sao đành vậy mà… biền biệt bao năm”. Thơ làm ở Virginia năm 2009 mà dòng in chữ nghiêng là Bài Hát Ngày Về, thơ của Trần Huiền Ân. Hơi cổ điển, bạn có thấy vậy không? Tôi vẫn nghĩ, nếu bạn muốn thử nghiệm làm mới thi ca, ít nhất bạn sẽ gặp phải hai vấn nạn: Thứ nhất bạn mất đi sự thành thật có trong cảm xúc ban đầu, mặt khác bạn dẫn người đọc đến một quang cảnh khác lạ buộc người ta phải tìm cách thích nghi. Và tôi cho, do lẽ đó lời thơ bạn chuyển tải khó đậu lại, luyến lưu dài hơi trong tâm cảm người đọc. Cô lại trong ý tôi muốn nói, một bài thơ hay là bài thơ ấy như giọt mực khó phai đọng giữa lòng trang giấy trắng, giản đơn là thế, nôm na là thế, qua thời gian, giọt mực đó có mờ phai nhưng không thể biến mất được. Tôi cũng mọc lên sự so sánh, rằng khi được đối mặt với hai giai nhân, tôi chan đầy cảm tình trước một dung nhan không son phấn hơn là một vẻ đẹp được bồi đắp qua nhiều mỹ phẩm. Một khuôn mặt mộc khiến tôi cảm động. Bạn có thể không đồng ý với mỹ quan thô thiển của tôi, đành vậy. Tôi yêu da thịt thuần khiết, nguyên trạng thay vì phải hôn lấy một giọt tinh dầu dẫu mắc tiền đã ngụy trang, xức lên cơ thể người bạn khác phái. Bạn lại nhăn mặt? Bạn nghĩ mùi đất nồng có thơm không? Hãy thử đọc lấy thơ của Phạm Cao Hoàng rồi hãy phê phán tôi sau, nhé. Nhà thơ Phạm Cao Hoàng có mở trang văn học nghệ thuật nhằm chia sẻ, đăng tải các sáng tác của văn hữu trong đủ mọi thể loại kể cả hội họa và âm nhạc. Tôi theo dõi để phát hiện là anh làm thơ không nhiều. Nhìn lại suốt mấy mươi năm buồn vui cộng hưởng trên chặng đường dài, tác phẩm anh hiện diện với đời chỉ có: Đời Như Một Khúc Nhạc Buồn (Thơ, 1972) Tạ Ơn Những Giọt Sương (Thơ, 1974) Mây Khói Quê Nhà (Thơ tuyển, 2010) Mơ Cùng Tôi Giấc Mơ Đà Lạt (Truyện, 2013) Đất Còn Thơm Mãi Mùi Hương (Thơ, bản in đầu 2015) Năm (5) đứa con tinh thần, như vậy là ít so với nhà thơ Luân Hoán và nhà thơ nhà văn Trần Hoài Thư. Sở dĩ tôi mang Phạm Cao Hoàng đối chiếu cùng nhị vị kia bởi lẽ vô tình, cả ba người đều có chung một điểm trùng lẫn đáng ngợi ca, ấy là họ rất mực thương quý người đi lặng lẽ bên cạnh cuộc đời thăng trầm, gánh vác và thông cảm những hệ luỵ mà nhà thơ thường gặp phải. Tôi đã diện kiến với cả ba (3) chị, họ đẹp mà chẳng cần nương nhờ tới phấn son, bội phần rạng người qua thơ người chồng biểu đạt, chẳng mỏi mệt. Một trích đoạn đơn cử: “cùng em ra sân cào tuyết biết là vất vả mà vui và cứ hồn nhiên em nhé cùng tôi đi giữa cuộc đời thức dậy lúc ba giờ sáng ngoài trời tuyết trắng như bông tôi yêu những bông tuyết trắng và yêu em – đoá hoa hồng”. Nhảy qua bài khác, gặp phải: “thương em ngày nắng Tuy Hòa chiều mưa Đức Trọng, sáng Đà Lạt sương thương em và những con đường một thời tôi đã cùng em đi về …. thương em nắng dãi mưa dầu đau cùng tôi với nỗi đau riêng mình chia cùng tôi một chút tình của ngàn năm trước và nghìn năm sau về đâu chẳng biết về đâu thôi thì về lại buổi đầu gặp em dòng sông xưa ấy êm đềm mùa thu năm ấy bên thềm lá bay bàn tay nắm chặt bàn tay dìu nhau qua những tháng ngày gian nan”. Như vậy, cần phụ chú thêm, nổi bật trong thơ Phạm Cao Hoàng là hai chủ điểm: Yêu ruộng, vườn, đất, nước và yêu “Em”. Quyện lại, hòa nhập trong nỗi nhớ thương đằm thắm, thật thà. Cả hai đều son sắt, thủy chung. Nhà thơ Phạm Cao Hoàng vốn ít nói, không nhiều tâm sự. Tôi lạm bàn dài dòng như trên e sợ làm trái ý anh. Tôi chỉ là một người đọc bình thường tới tầm thường, đứa ấy không giỏi chuyện bình thơ, chỉ biết ghi lại đơn sơ một vài cảm nhận trong nhất thời. Dù có thế nào đi chăng nữa, tôi xin được cảm ơn nhà thơ Phạm Cao Hoàng vừa trao gửi cho tôi ít đất đai thu giấu trong phong bì vàng, mở ra nghe dậy mùi thơm hoàng thổ. Hoàng thổ có thể là ám danh của ngày xưa Đà Lạt, hoàng thổ là đất vàng và hoàng thổ cũng nên hiểu là giọng thơ chân chất hiền lành của người mang tên Hoàng, Phạm Cao Hoàng. Tôi trân quý và tôi xin giới thiệu tới bạn đọc một thi phẩm hay vừa được in tới lần thứ ba. Hồ Đình Nghiêm Montréal, Oct. 17, 2018

819. ĐÃ PHÁT HÀNH ĐẤT CÒN THƠM MÃI MÙI HƯƠNG Thơ Phạm Cao Hoàng (ấn bản năm 2018 - có bổ sung 9 bài)

ĐÃ PHÁT HÀNH ĐẤT CÒN THƠM MÃI  MÙI HƯƠNG Thơ Phạm Cao Hoàng (ấn bản năm 2018 - có bổ sung 9 bài) In trên giấy quí đặc biệt linen business paper Bìa: Đinh Cường Phụ bản: Đinh Cường   Trương Vũ Nguyễn Trọng Khôi   Đinh Trường Chinh Bạt: Nguyễn Xuân Thiệp Tựa: Phạm Văn Nhàn Trình bày: Thiên Kim 120 trang – NXB Thư Ấn Quán, Hoa Kỳ, 9.2018 Muốn có sách, liên lạc với  Mrs. CÚC HOA: hoatruong206@yahoo.com NHẮN TIN: Để thay thế ấn bản cũ ĐẤT CÒN THƠM MÃI MÙI HƯƠNG, ấn bản 2018 sẽ được gửi tặng các bạn trước đây đã order tập thơ này. Xin các bạn vui lòng liên lạc với chúng tôi để cập nhật địa chỉ. Sách sẽ được gửi đến các bạn trong thời gian sớm nhất.

818. HỒ NGẠC NGỮ 25 bài thơ

MÙA HÈ THƯƠNG NHỚ

Lén gửi bài thơ anh mới viết

Tay run run giấu sau nhánh phượng hồng

Tình thì đẹp mà thơ thì chắc dở

Em nhận rồi, biết có đọc hay không?

Sân trường bỗng đầy gió thổi mênh mông

Anh đứng lặng nhìn ngôi trường lần cuối

Ve khản giọng gọi gì mà không nói

Để lòng anh còn một nỗi trống trơn

Anh biết rồi mai mình sẽ nhớ thương

Cái dáng thầy cô hiền như viên phấn

Có những cuộc đời mỗi ngày mỗi ngắn

Để bước chân non dài những con đường

Tạm biệt nhé! Ôi mùa hè thương nhớ

Nhớ mang theo màu áo trắng học trò

Vết mực tím còn lem trang giấy vở

Trong lòng mình còn có những ngày xưa

QUÊ HƯƠNG THƯƠNG NHỚ

Quê hương có khi là ánh mắt

Của mẹ già tựa cửa chiều hôm

Có khi là bóng cha trên vách

Khuya còn ngồi lặng nhớ đàn con

Quê hương là tiếng buồn trong đục

Những đêm trăng vang tiếng độc huyền

Tiếng xào xạc trên tàu lá mục

Đêm hẹn hò của thuở mới quen

Quê hương là nụ hôn ngan ngát

Thoảng hương cau của mối tình đầu

Là những phút dỗi hờn ngoài mặt

Nhưng trong lòng chẳng thể xa nhau

Quê hương vẫn mang hồn sông núi

Khi đi xa ta lại nhớ về

Trong dòng máu có từng con suối

Chảy mặn nồng qua nẻo nhiêu khê

Quê hương chỉ cần ai thầm gọi

Là nhớ thương từng chiếc lá vàng

Dẫu ly tán vẫn tìm nguồn cội

Rơi êm đềm về bến bình an

 
CÀ MAU

Nơi hào kiệt thời nào cũng có

Nguyễn Ngọc Tư vẽ lại cánh đồng

Cái đói, cái no như nỗi buồn bất tận

Trôi dạt con đò gạo chợ nước sông

Nơi hoa súng thay mùa sen nở

Đước ngập nước phèn giữ lại bước chân

Con chim mất rừng đã không về nữa

Kênh rạch buồn vui màu nước xạ dòng

Anh sẽ theo em về miền thương nhớ

Những lưu dân nghèo đi vắt mật ong

Nghe thảng thốt tiếng một thân cây đổ

Tiếng hùm beo vang vọng xa rừng

Cuối đất phương Nam quần hùng đi biệt

Chợ sớm chợ chiều còn những gã bán rong

Ly rượu cạn, hát bài ca vọng cổ

Cà Mau ơi! Có còn lại gì không?

MIỀN TÂY

Những cánh đồng cò bay thẳng cánh

Không hiểu vì sao chẳng đủ nuôi người

Những hạt gạo trắng trong màu nước mắt

Còn em thì bèo dạt hoa trôi…

Những kênh rạch như dòng máu chảy

Đẩy người đi về những phương trời

Nhớ con nước đầy tôm cá nhảy

Sao bây giờ nhậu với buồn - vui?

Nhớ rặng bần, thương rừng cây đước

Em chèo ghe đến hẹn bên tôi

Gió trong rặng trâm bầu mát rượi

“Nhớ gì đâu! Nhớ quá chời ơi!”

Miền Tây của anh hùng, hào kiệt

Của những chàng công tử dân chơi

Đã khép lại trôi vào quá khứ

Những đêm ngồi nhìn giọt lệ rơi…

VỀ LẠI MIỀN TÂY

Anh sẽ về thăm lại miền Tây

Nghe gió thổi rặng trâm bầu mát rượi

Đợi con nước lên em chèo ghe tới

Ra những đầm sen cùng ngắm khoảng trời

Ở quê em, nhờ có nước dừa tươi

Nên con gái tóc dài da trắng

Tình thì nhẹ, ơn mẹ cha sâu nặng

Em có thương ai cũng chỉ mỉm cười

Anh sẽ về thăm lại những nơi

Lúc trước đi qua anh chỉ là khách lạ

Từ khi yêu em, miền Tây là tất cả

Kênh, rạch, đầm, ao như của quê mình

Miền Tây của cánh cò, của đồng lúa biển xanh

Của hảo hán anh hùng, những con người trọng nghĩa

Của chân lấm tay bùn, của muỗi mòng vắt đỉa

Anh sẽ về thăm lại, em ơi! 

HƯƠNG XƯA

Còn giữ lại chút hương xưa ngày cũ

Em tinh khôi trong chiếc áo dài

Hai tà áo như làn mây quấn quýt

Đôi chân hồng trong màu nắng thu phai

Còn giữ lại giữa mùa Thu lá đổ

Một bóng trăng trong của tuổi học trò

Em thắp sáng chiếc đèn lồng nho nhỏ

Cùng bạn bè về lại ấu thơ

Còn giữ lại những ngày xưa cổ tích

Anh vẫn là chú cuội bơ vơ

Cố đứng trông một cây đa làng cũ

Ngồi nhớ hoài một bến sông xưa

Ở nơi ấy chúng mình đã lớn

Bóng quê hương che mát cả đời mình

Đồng lúa, tiếng chim, con đường hoa dại

Có đi đâu quên cũng không đành

THÁNG TƯ

Ta đã mất em từ ngày ấy

Tháng Tư buồn như một vết thương

Ta xa em, những bàn tay vẫy

Cánh phượng rơi đầy máu trên đường

Tiếng ve cũ khản lòng ngày xa xứ

Tiếng tàu đêm mù mịt hú trong sương

Quy Nhơn bỗng như người tình phụ

Ném ta vào tận chốn tha phương

Đã sống giang hồ sao lại khóc?

Ôi! Những chiều ta nhớ cố hương

Nhớ bãi biển đêm chờ trăng mọc

Thèm bát canh nấu cá bánh đường

Ai đã tắm mình trong sông đục

Đâu hiểu đời là cuộc tang thương

Lòng ta vẫn ở ngoài được - mất

Ngửa mặt cười nhìn bóng trăng suông!

LỜI KINH NGUYỆN CHO PARIS

Giọt lệ buồn tôi gửi đến chiều nay

Khi nhớ tới em và những người nằm xuống

Những họng súng nhắm vào em bắn thẳng

Phá nát tim em và những nụ cười

Đêm thật dài… dòng sông Seine ngừng trôi

Tôi nhớ ngày xưa trên cầu Pont Neuf

Thơ ai viết thả lên làn nước cuốn

Những câu thơ ấm áp trái tim người

Paris không còn những ánh sao rơi

Cơn rét mùa Đông cắt vào da thịt

Cuộc sống sao bỗng đầy bóng tối

Nhân danh điều gì người ta đã giết em?

Những bó hoa lặng lẽ đặt trên thềm

Những giọt lệ gửi từ xa thầm lặng

Un jour sans toi – một ngày em đi vắng

Xin gửi tới em lời kinh nguyện cuối cùng

NỢ

Anh còn nợ em bài thơ chưa viết

Cơn gió heo may trên mái tóc buồn

Nợ ánh trăng vàng lung linh bóng nước

Một con thuyền lặng lẽ trong sương

Anh còn nợ em gió khuya thao thức

Những mùi hương thoảng nhẹ trong vườn

Nợ cả cơn mơ len vào giấc ngủ

Chẳng phải là gì, ngoài nỗi nhớ thương

Anh nợ hoàng hôn cánh chim về núi

Nợ tấm lòng mình một bóng cố hương

Em ở xa, cuộc đời như mây khói

Anh biết lấy gì lấp nỗi cô đơn

Anh nợ chùa xưa trang kinh chưa đọc

Nợ buổi chiều quê sợi khói hoàng hôn

Và có lẽ, nợ cánh hoa trước gió

Một tình yêu trong cõi vô thường

BÀ RỊA

Ngày ra phố biết mình vừa đánh mất

Những chiếc lá xanh thơm nắng mùa hè

Ngôi trường nhỏ, những ngày em vào lớp

Từng cánh phượng hồng đã úa tiếng ve

Ngày ra phố mùa Thu về trong gió

Bước chân em có xào xạc niềm vui

Trời Bà Rịa xác xao mùa lá đổ

Cây cũng cô đơn như một dáng người

Sông núi ấy đã một đời thương nhớ

Nên chúng mình chẳng thể sống bên nhau

Anh như lớp rêu phong trên mái cổ

Lặng lẽ yêu em lặng lẽ bạc đầu

Ngày ra phố biết em không trở lại

Hoa bằng lăng buồn tím một con đường

Anh thả mối tình xuống dòng sông cũ

Lắng nghe giáo đường rơi những hồi chuông

MƯA

Những buổi chiều mưa tháng Chín tôi về

Căn nhà cũ ngày xưa em có đến

Rêu từng mảng xanh xao trên thềm vắng

Cây khế buồn lặng lẽ đứng trong mưa

Con đường nhạt nhòa những bóng người thưa

Quy Nhơn lạnh một bầu trời ký ức

Tôi nhớ bạn bè, những ai còn mất

Tôi nhớ em, trôi dạt đã phương nào

Tiếng sóng vọng về thao thức giữa đêm sâu

Những cơn gió mùa Thu nghe giá buốt

Con đường cát bàn chân ai đã bước

Đi về đâu trên muôn dặm cuộc đời

Mưa như tiếng dương cầm từng giọt đang rơi

Căn nhà cũ và lòng tôi rất cũ

Chỉ có nỗi buồn như người viễn xứ

Cứ chênh chao trên bước chân về

 MƯA ĐÊM CUỐI NĂM

Nàng trở về như cánh chim bị thương

Đứng ủ rũ bên thềm mưa đêm muộn

Căn phòng trống gió lùa như vết xước

Chiếu chăn buồn còn thoảng một mùi hương

Nàng trở về nghe lá trút trong vườn

Cây cơm nguội vàng khẳng khiu cành gãy

Câu hát cũ người ơi đừng phụ rẫy

Bát cơm đêm còn lạnh lẽo trên bàn

Thắp ngọn nến hồng trong bóng khuya hoang

Nàng nhìn bóng mình trên tường vôi lạnh

Có phải cuộc đời chỉ là ảo ảnh

Có và không những giấc mơ buồn

Có và không, một cõi vô thường

Thôi đừng tiếc những gì không giữ được

Mưa vẫn như mưa tháng ngày thuở trước

Những giọt lệ buồn rơi xuống trăm năm

Chân dung Hồ Ngạc Ngữ - Nguyễn Sông Ba vẽ, 2018

CUỘC TÌNH KHÔNG

Đã cầm tay em, nhìn vào ánh mắt

Thấy mùa Đông có ánh nắng Xuân

Cây đàn cũ nằm im trên vách

Cung tơ chùng, đã gặp tri âm

Đã biết môi em thơm mùi cỏ dại

Như nụ tường vi đang nở trong chiều

Hoa đẹp trong đời không nỡ hái

Một chút hương xưa nghĩ cũng đã nhiều

Thôi đành vậy, dọn lòng thành bếp lửa

Mai có xa đỡ lạnh đời nhau

Bập bùng cháy rất nhiều nỗi nhớ

Chuyện tình nào, có lẽ, cũng thương đau

Đã rất yêu em mà không gặp được

Màu trăng khuya thấm lạnh trong lòng

Anh vẫn là giọt sương cô tịch

Trong thế giới buồn của cuộc tình không

UỐNG RƯỢU Ở BÀ RỊA

Giang hồ hào kiệt quanh bàn rượu

Uống đế Hoà Long chợt đắng lòng

Núi có sông cùng tên chồng vợ

Ta xa người, người nhớ ta không?

Còn nhớ cái hồi lên Thị Vải

Chặt củi khô về đổi gạo đồng

Đọc sách thánh hiền nhờ rau dại

Câu kinh buồn tụng với mênh mông

Bây giờ vuốt mặt làm kẻ chợ

Tình bằng như có cũng như không

Câu thơ ta viết cho ta đọc

Tri âm còn một bóng trăng trong

A ha! Trời đất đi không mỏi

Sao ta đi chỉ biết đi vòng

Nhếch môi mép nói lời gian dối

Tung bạc tiền dụ đám mỹ nhân

Ta ư! Không phải là ta nữa

Kẻ sĩ ngày xưa đã đổi lòng

Thôi hãy uống quên đời đốn mạt

Rượu là bằng hữu tự vô chung!

TIỄN BẠN VỀ QUÊ CŨ

Chỉ tiếc là ta không uống rượu

Đành mời suông vậy xị Hòa Long

Thi sĩ cố cùng như rồng ẩn

Chọn đất miền Nam làm quê chung

Nhà ngặt, đất khô mùa nắng hạn

Nước không đủ tưới những mầm xanh

Mỹ nhân trốn sạch ra thành phố

Thơ cũng oi nồng ngọn gió hanh

Đất hiểm, đàn chim không thấy bóng

Cây trơ trụi lá đợi cơn mưa

Thương bạn như cánh cò lẻ bạn

Thảng thốt trong chiều nhớ quê xưa

Quê xưa, ừ nhỉ, dòng sông ấy

Những ngọn nồm xanh, cá bánh đường

Chiếc nón ngựa thơm mùi dầu bóng

Em quẩy đôi bầu gánh nhớ thương

Chỉ tiếc là ta không về được

Hai mươi năm, một tiếng đoạn trường

Chỉ tiếc, ồ không, bao cay đắng

Uống đi, rồi bạn hãy lên đường!

BÀI THƠ TÌNH BUỔI SÁNG

Tôi mắc nợ hàng cây chiếc bóng em về

Đôi tà áo dịu dàng mùa con gái

Chúng ta nợ nhau từ thuở sao Khuê

Còn lấp lánh bầu trời đêm trống trải

Đôi khi đời như ly rượu ngọt

Mềm dịu môi hôn mà vẫn cháy lòng

Biển vẫn sóng những cánh buồm căng gió

Biết tìm gì trong nỗi nhớ mênh mông

Tôi mắc nợ em cuộc tình đã lỡ

Những sân ga hiu hắt bóng đèn mù

Con tàu đi về nơi không bến đỗ

Lịch sử trầm luân đày đọa phận người

Ở một nơi nào em còn ngủ muộn

Những giấc mơ bám víu cuộc đời

Tôi ngồi viết bài thơ tình buổi sáng

Trái tim mình như đứa trẻ mồ côi

NHỮNG BƯỚC CHÂN

Chúng ta đi mà chẳng biết về đâu

Những bước chân mơ hồ vô định

Cuộc sống như sân ga buồn giáp Tết

Biết chiều nay có về lại cố hương mình

Mỗi đời người trong cõi tử sinh

Những đắm đuối, đau thương, hạnh phúc

Tình yêu có mà gần như không thực

Như hoa bồ công anh bay khắp  chân trời

Bệnh viện buồn sao chiều mưa vẫn rơi

Hoa asaka rụng đầy mùa giông bão

Người đến, người đi mắt buồn áo não

Hy vọng níu gì một cõi nhân gian

Chẳng còn gì, chỉ là chút âm vang

Cuộc sống con người vốn là ảo ảnh

Tôi vẫn đi trên trần gian hoang vắng

Những bước chân không qua khỏi nỗi buồn

NHÌN LẠI CON ĐƯỜNG THƠ

Có nhiều con đường đi trên mặt đất

Nhưng thơ chưa hề có con đường

Những bước chân luôn đi về phía trước

Trong cuộc đời đầy những vết thương

Có thể vô tình em nhặt làn hương

Trong những câu thơ mang màu cô độc

Có  thể yếu lòng, thơ rơi nước mắt

Khi quặn đau trước số phận con người 

Có thể gặp nhau ở một khoảng trời

Thơ chia sẻ những điều không thể nói

Như chiếc lá tìm về nguồn cội

Câu thơ hay lặng lẽ giữa đời

Bao nhiêu năm dài trong tiếng mưa rơi

Nếu không có em, thơ chỉ là cơn mộng

Nếu không có yêu thương, thơ còn trong giấy trắng

Ghi dòng chữ vu vơ tôi viết cho mình

THĂM CON GÁI AN CƯ MÙA HÈ

Không vào chùa, con ở trường nhập thất

Bạn với người tu, những ngọn gió nồm

Những bông phượng thắp dưới trời đóm lửa

Chiếc áo màu lam thanh tịnh lòng con

Con biết cuộc đời nếu vướng bận áo cơm

Cũng chẳng đi đến đâu, khi lòng phiền não

Sương sẽ thấm rất nhiều trên vai áo

Trên con đường mưa nắng chông chênh

Đôi khi con ngồi một mình lắng yên

Dòng nghiệp thức trôi nhanh như một dòng sông cũ

Những phận người như cánh hoa lạc xứ

Con hiểu cuộc đời có cũng như không

Mây sẽ bay đi trời sẽ xanh trong

Sân trường vắng tiếng học trò đến lớp

Bố đến thăm con, màu nắng vàng ấm áp

Con đường bình an ở tự tâm mình

 TRỞ VỀ MÁI NHÀ XƯA

Còn một quê xưa để mình trở lại

Một mái tranh nghèo, một bóng trăng khuya

Một chén trà thơm và mấy bài thơ

Xa cách trăm năm vẫn là tri kỷ

Buổi sáng ra vườn ngắm hoa bầu, hoa bí

Trồng một luống khoai, hái mấy trái cà

Đời đâu cần gì, trời đất bao la

Ngày nắng đẹp cũng như ngày mưa tới

Ở một miền quê hương đồng gió nội

Đọc nghìn trang kinh chẳng nhớ câu gì

Không mượn mõ chuông gọi người mua mộng

Không đắm lòng mình lạc chốn mê si

Nếu có nhớ ai gửi vào mây trắng

Trời trong xanh vốn rất vô cùng

Khuya ngắm vầng trăng, nghe lòng yên lặng

Hiểu được cuộc đời sắc tức thị không

 
ĐI CHỢ SÁNG

Người xưa buông thõng tay vào chợ

Sáng nay anh thanh thản đi vào

Mấy món cần mua, anh đã nhớ

Một bó rau lang, miếng đậu xào…

Đời mặn, lòng anh xin trai lạt

Có không, không có cũng không sao

Xin không vào chùa không có Phật

Mặc kệ sư ngồi giảng chiêm bao

Nghe nói, chợ sắp dời chỗ mới

Người giành nhau nơi thấp nơi cao

Tội con cá chết nằm trơ mắt

Hồn nhớ biển xưa sóng dạt dào

Vào chợ, lòng anh không là chợ

Thấy em còn trong cõi lao xao

Bán mua, mua bán từng cơn mộng

Giã biệt trần gian, giấc mộng nào?

TÔI ĐI HỌC

Ngắm lại một nụ hoa, lá cỏ

Thấy đất trời đang vẫn sinh sôi

Nhìn lại những nỗi niềm thương nhớ

Biết trăm năm còn nợ một người

Ở đất, học được điều giản dị

Lòng bao dung nhẫn chịu bể dâu

Ở nước, học được tâm buông xả

Không ngại ngăn bờ vực, nông sâu

Tôi học em mối tình thầm lặng

Dù đời như con mắt dao cau

Em vẫn giữ tấm lòng chung thủy

Đã yêu người cau sáu bổ đôi

Trời còn có khi mưa khi nắng

Đất còn có lúc bạc lúc vôi

Nhưng đi dưới trời xanh mây trắng

Tôi và em vẫn giữ nụ cười

Ở NÚI MỘT MÌNH

Ở núi có áng mây làm bạn

Có bóng cây và bóng chim trời

Trưa nóng nực xuống dòng suối tắm

Chiều một mình nhìn giọt mưa rơi

Ở núi có chung trà thanh tịnh

Mùi hương thơm không nhiễm vị đời

Có trang kinh một mình mình đọc

Thấy xưa nay tâm vốn không lời

Sao lại thích thâm sơn cùng cốc

Sao lại quên tình cũ pha phôi?

Nếu đã đi đường xưa mây trắng

Cõi mênh mông không vết chân người

Ở núi lòng ta như ngọn núi

Đến và đi, những bóng mây trôi

Ta vẫn nguyện khi mình xuống núi

Trở lại trần gian với một nụ cười

HẠNH PHÚC

Hạnh phúc của mỗi đời người chẳng nhiều nhỏi gì đâu

Đôi khi, chỉ là buổi sớm mai mình thức dậy

Thấy cuộc sống như lần đầu mình được thấy

Vươn vai cười, hít thở khoan thai

Pha một bình trà, ăn một mẩu khoai

Lòng thanh thản đã là hạnh phúc

Nghe tiếng chim hót trong vườn cây khoan nhặt

Nghe tiếng ai cười trong nắng sớm đang lên

Đôi khi, là sự sẻ chia với những kẻ muộn phiền

Thăm một người già sống cô đơn trên giường bệnh

Hạnh phúc là mỗi phút giây yên tĩnh

Nhìn lòng mình như một khoảng trời xanh

Mỗi ban mai đón ngọn gió trong lành

Nắng lấp lánh một niềm hạnh phúc

Bước ra đường với nụ cười chân thật

Chào cuộc đời như mới gặp hôm nay

ĐẠO

Không thể gọi tên nên tạm gọi là Đạo

Chẳng phải con đường hay không con đường

Như chim bay trên trời, như cá bơi trong đại dương

Con người cũng đang sống trong Đạo

Ở trong chiếc lá, Đạo là màu xanh lá cây

Ở trong mặt trời, Đạo là ánh sáng

Ở trong trái tim, Đạo là tình yêu

Ở trong nụ cười, Đạo là hạnh phúc

Dùng lý trí để hiểu Đạo như vớt trăng trên mặt nước

Không dùng trí tuệ để hiểu Đạo như mò kim dưới đáy bể

Đạo không phải để hiểu hay không hiểu

Không hiểu là vô ký, hiểu là vọng giác

Con người không cần học làm người

Như con mèo không học làm mèo

Khi sống trọn vẹn tấm lòng mình trong mỗi phút giây

Là chúng ta đang sống trong Đạo 

HỒ NGẠC NGỮ