Bữa 22/10 vừa
qua, có trận đấu giữa hai đội bóng chày Astros của Houston và Red Sox của
Boston trong giải Bóng Chày Quốc Gia Mỹ (The
American League Championship Series). Bóng chày tiếng Mỹ là baseball. Tôi phải thú thật ngay là tôi
không hảo với môn thể thao này. Coi chán ngắt. Tôi có đi coi vài lần nhưng chỉ
là thi hành bổn phận. Các cháu của tôi chơi và tôi đi coi cổ võ. Gọi là cổ võ
nhưng tôi đâu có biết luật chơi ra sao, chỉ có mặt cho cháu vui. Nhưng các sơ
Việt Nam thuộc tỉnh dòng Đức Mẹ Vô Nhiễm tại thành phố Houston, Texas lại thích
coi bóng chày. Họ được một fan của đội
bóng là ông Jim McIngvale, chủ tiệm nệm Mattress Mack mua vé mời đi coi. Khán
giả trên sân đã “phát cuồng” khi thấy các bộ áo dòng xuất hiện trên khán đài. Họ
còn…cuồng hơn khi nữ tu Mary Catherine Đỗ Minh Thư được mời xuống sân ném trái
bóng khai mạc trận đấu. Bài báo của phóng viên Đoan Trang ghi lại như sau trên
báo Người Việt: “Hôm ấy, sơ Đỗ Minh Thư
bước ra sân cỏ, dưới ánh đèn rực sáng, chuỗi tràng hạt màu đen đung đưa theo từng
bước chân vui vẻ, để nhắc nhở các cầu thủ Astros rằng “đây là thời điểm của
chúng ta”. Rồi sơ chỉ tay lên trời, quay lại đối mặt với người bắt bóng, sau một
vài giây đứng yên như phút giây cầu nguyện và truyền nhiệt cho quả bóng, sơ thực
hiện cú ném thành công”. Sơ Bề Trên Dòng, sơ Nguyễn Kim Hồng, nói với phóng
viên báo Người Việt: “Bóng chày là môn thể thao lành mạnh. Các chị em trong nhà
dòng rất hâm mộ đội bóng Houston Astros nên thường cầu nguyện cho họ. Và khi được
mời tới cổ vũ cho đội nhà thì chúng tôi rất phấn khởi tham dự”. Các nữ tu cũng
cho phóng viên đài truyền hình ABC13 biết: trước đó họ đã có những khoảnh khắc
yên lặng suốt ngày để cầu nguyện trong tu viện cho đội bóng họ ưa thích.
Đọc bài báo của
Người Việt, tôi nể phục tinh thần thể thao của các sơ dòng Đức Mẹ Vô Nhiễm quá
chừng chừng. Những người tưởng chỉ biết tu hành hóa ra lại tinh thông môn bóng
chày hơn tôi. Tôi không nghĩ nhiều người trong chúng ta thông hiểu luật lệ của
môn bóng chày nên không rõ cú ném đầu của sơ Mary Catherine Đỗ minh Thư được diễn
ra như thế nào. Hai đấu thủ của một đội, một đeo găng tay đứng bắt và một đứng
trước cầm trái banh. Xen giữa hai đấu thủ này là một đấu thủ của đội bóng đối
phương, trong thế nửa quỳ nửa ngồi, tay cầm một cây gậy giống như cái chày giã
vào cối mà người ta dùng trong bếp nhưng to hơn nhiều. Người ném là sơ Thư phải
ném nhanh lẹ làm sao cho đối phương đứng ở giữa không dùng chày vụt kịp để banh
tới tay đồng đội đứng phía sau dùng găng chụp. Nếu đối phương đứng giữa dùng
chày đánh trúng trái banh thì đội hình của cả hai bên chạy lăng xăng cốt làm
sao chụp được trái banh để dành điểm.
Nếu đọc đoạn mô
tả trên của tôi mà độc giả không hiểu thì là lỗi của tôi, một người không thông
hiểu luật bóng chày. Thắc mắc này của tôi làm nảy ra thắc mắc khác: các sơ cầu
nguyện cho đội Houston Astros ra sao? Tôi đồ chừng là cầu nguyện cho đội này thắng.
Nếu vậy thì kẹt cho Chúa vô cùng. Thứ nhất, thời Chúa sống đã làm chi có môn bóng
chày, vậy thì Chúa không biết luật chơi, làm sao mà giúp cho đội được các sơ cầu
nguyện thắng được? Thứ hai, nếu Chúa theo phe của các sơ thì Chúa đã lỗi phép
công bằng, bênh bên này, hại bên kia, đời nào Chúa lại hành động như vậy!
Cầu nguyện như vậy là xin xỏ Chúa làm lợi
cho mình. Hồi nhỏ, khi còn ở Hà Nội, tôi thường tháp tùng bà nội đi lễ ở Dòng
Chúa Cứu Thế Thái Hà. Trước lễ, một cha đứng trên bục giảng đọc các ý cầu xin của
giáo dân trong thánh lễ này. Không hiểu sao người ta xin nhiều đến như vậy. Mỗi
ý xin có tới hàng trăm người. Cha dõng dạc
đọc như đọc kinh: 134 người xin ơn đi đường bằng an, 345 người xin ơn lành bệnh…Ngoài
chuyện xin khá chính đáng như xin ơn bình an, ơn an ủi cho người bệnh nặng, ơn
chết lành, còn có những ơn xin khá vụ lợi. Khi tôi đang sửa soạn thi bằng tiểu
học, bà tôi giục tôi viết giấy xin ơn thi đỗ. Tôi đã xin. Nhưng trên đường về,
hồi đó toàn đi bộ, tôi hỏi bà tại sao lại xin như vậy. Muốn thi đỗ thì phải học
chứ sao lại xin Chúa. Bà tôi giảng giải: phải có Chúa soi sáng cho thì mới học
mà thi đỗ được! Nghe vậy biết vậy, thắc mắc vẫn cứ thắc mắc. Thắc mắc từ hồi
còn con nít theo tôi tới khi hết còn con nít. Mới đây, đọc trên trang Viet Christian, tôi vớ được một bài kinh
cầu nguyện trước khi thi cử. Bài kinh ngắn
thôi: “Kính lạy
Chúa, trước giờ thi nầy, con xin trao phó tâm trí con cho Ngài. Xin thần linh
khôn ngoan ban cho con sự sáng suốt để hiểu và làm bài một cách tốt đẹp. Xin
Chúa giúp con luôn giữ được bình tĩnh, cho con biết nhận thức rằng kết quả của
thi cử dù thế nào cũng không quan trọng bằng giữ tấm lòng ngay thẳng trước mặt
Chúa. Nhân danh Chúa Cứu Thế Giê-su. A-men”. Lời cầu xin này khác xa với ý xin cho được thi đỗ.
Trong thể thao chuyện cầu
nguyện còn tấp nập hơn. Đã tranh đua, ai cũng muốn thắng. Mỗi khi một đấu thủ tạo
được một bàn thắng, chúng ta thấy họ làm dấu thánh giá. Có người ngước mắt lên
trời, làm như đấng tối cao tít trên mây đã dẫn dắt họ đưa trái banh vào lưới đối
phương. Đó là thói quen của những người mộ đạo thường làm trong cuộc sống hàng
ngày. Chuyện chi cũng nhờ Chúa giúp sức mới làm được nên phải cám ơn Chúa.
Tháng 8/2021, huấn luyện
viên người Đại Hàn của đội bóng đá Việt Nam, ông Park Heng-seo, đã cùng đội tuyển
sang thi đấu tại Saudi Arabia. Trong một buổi tập trên sân Shabab, ông Park đã
lui vào một khu vực khá kín đáo để cầu nguyện. Ông này luôn cầu nguyện như vậy.
Ông thầm thì với Đấng Tối Cao nên không biết ông cầu nguyện những gì.
Một ông Đại Hàn khác, ông
Shin Tae-yong, huấn luyện viên của đội bóng Indonesia, còn cầu nguyện dữ dội
hơn. Không những tự ông cầu nguyện, ông còn kêu gọi toàn thể dân Indonesia cầu
nguyện cùng ông. Ông nói: “Xin người dân trên khắp Indonesia hãy cầu nguyện và
dành sự ủng hộ để chúng tôi có thể thi đấu tốt hơn”. Hai ông huấn luyện viên Đại
Hàn đều thích cầu nguyện. Phiền một nỗi là trong giải bóng đá Á Châu Asean Football Federation Championship
vào cuối năm nay, đội Indonesia sẽ nằm chung bảng với đội tuyển Việt Nam. Lúc
hai đội tranh tài với nhau, hai ông huấn luyện viên Đại Hàn đồng thời cầu nguyện
cho hai phía, Việt Nam và Indonesia, thì Đấng Tối Cao biết quay mặt qua bên
nao?
Chuyện cầu nguyện trong thể
thao nhiều khi rất rắc rối. Tháng 9/2019, huấn luyện viên Rick Rice của đội
banh trường trung học Rockvale ở Tennessee đã bị cho là vi phạm hiến pháp Hoa Kỳ
khi tổ chức cầu nguyện cùng các cầu thủ nhí. Theo tổ chức Freedom From Religion Foundation, tổ chức đứng ra kiện huấn luyện
viên Rice thì việc quảng bá và tán thành tôn giáo cho học sinh là trái với hiến
pháp Hoa Kỳ. Ông Rice đã ngỏ lời xin lỗi. Tuy nhiên người dân ở Rockvale đã cho
là ông không có lỗi chi vì cầu nguyện trong thể thao là truyền thống của
Rockvale. Cư dân Drew Kilgour nới với phóng viên đài News 4: “Chúng tôi luôn cầu
nguyện trước các trận đấu. Đó chỉ là một phần những việc chúng tôi phải làm”.
Cư dân Ronquera Simmons-Duke tiếp lời: “Đó là điều bạn nhìn thấy trên sân,
trong phòng thay đồ, trong các lớp học, trong các nhóm nhỏ khi nói tới bất kỳ
môn thể thao nào. Nhưng đặc biệt là trong bóng đá, chúng tôi luôn có chuyện cầu
nguyện”. Cô Nowacki, một cư dân có anh trai trong đội bóng, nhấn mạnh thêm:
“Tôi tin rằng việc khiếu nại là không cần thiết nên cảm thấy rất khó chịu. Đó
là lời cầu nguyện giúp các cầu thủ thêm phần mạnh mẽ. Những người của chúng tôi
trên sân, với sự hướng dẫn của Chúa, chúng tôi tin rằng họ sẽ làm được điều đó
để chơi tốt hơn, mạnh mẽ và thông minh hơn”.
Dành Chúa cho mình đôi lúc
là một thứ mê tín. Cầu thủ túc cầu khét tiếng Kaka, khi còn đá cho đội Milan, mỗi
khi ghi một bàn thắng đã giơ hai tay lên trời để lộ dòng chữ xâm: “I belong to Jesus”. Rubin, cựu cầu thủ
của đội Torino, chọn số áo 33 vì “đó là số áo của Jesus”. Chắc cần phải ghi thêm
là Chúa sống ở trần gian được 33 năm. Có lần Liên Đoàn Bóng Tròn Thế giới FIFA
đã cấm các cầu thủ Brazil cầu nguyện tập thể trên sân trước trận đấu. Brazil là
một nước hầu như toàn tòng Thiên Chúa Giáo. Những mê tín của các cầu thủ Brazil
bị lợi dụng ngay. Năm 1981, một tổ chức có tên là “Athletes For Christ” (Vận Động Viên Vì Chúa) được hai thể thao gia
theo đạo tin lành Baptist là tay đua xe hơi Alex Dias Ribeiro và cầu thủ Joao
Leite thành lập và được nhiều thể thao gia trong nhiều bộ môn gồm túc cầu, quyền
anh, đua xe hơi, bóng rổ, quần vợt, thể dục dụng cụ tin theo. Nhưng phong trào
mạnh nhất trong môn túc cầu. Tính đến nay đã có khoảng 65 ngàn vận động viên
tham gia phong trào này. Trong giải túc cầu thế giới World Cup được tổ chức tại
Los Angeles, Hoa Kỳ, vào năm 1994, các cầu thủ Brazil gồm Muller, Tafarrel,
Jorginho, Mazinho và Paulo Sergio đã nhân cơ hội một cuộc tranh tài có con số người
xem khoảng hơn 2 tỷ người trên khắp thế giới, đã truyền bá phong trào “Athletes For Christ”. Khi kết thúc trận
đấu chung kết, họ cùng với các cầu thủ Brazil khác kết thành một vòng tròn cám
ơn Chúa vì đã cho họ thắng giải này lần thứ tư. Năm 2002, tại World Cup được tổ
chức tại Đại Hàn và Nhật Bản, đội Brazil lại đoạt cúp vô địch và họ lại tái diễn
hành động này. Chúa của phong trào này có cái giá khá cao. Các thể thao gia
tham gia phong trào phải tặng 10% lương để “tăng cường quảng bá hình ảnh của
Chúa” trong giới thể thao.
Cầu nguyện chỉ là…đề nghị.
Chấp nhận hay không là chuyện của Chúa. Thánh Tông Đồ Jean giải thích: “Này là
điều chúng ta dạn dĩ trước mặt Chúa, nếu chúng ta theo ý muốn Ngài mà cầu xin
việc gì, thì Ngài nghe chúng ta”. Thánh tông đồ Jacques giải thích: “Anh em cầu
xin mà không nhận lãnh được vì cầu xin trái lẽ để dùng trong tư dục mình”.
Trong bài “Phật giáo và Cầu
Nguyện trong Thể Thao” của Minh Thanh, tác giả viết: “Không nên thấy các fan bóng đá châu Âu,
châu Mỹ cầu Chúa, thì chúng ta có hành động tương ứng, là cầu nguyện với Phật
để mong được phù hộ, đoạt cúp. Đức Phật không phải là thượng đế, nên hiểu đúng
về Ngài. Đức Phật không ban phúc giáng họa như một vị thần linh. Trong các tôn
giáo khác, việc cầu nguyện trong thể thao cũng không thích hợp, huống nữa là
đối với đạo Phật, tôn giáo đặt sự thành bại nơi vai trò con người chứ không
phải sự phù trợ từ một đấng nào đó”.
Cùng với việc tìm được bài kinh cầu
nguyện trước khi đi thi, tôi cũng gặp một bài kinh cầu nguyện trước khi thi đấu
thể thao. Bài kinh nguyên văn như sau: “Kính lạy Chúa, giờ nầy chúng con
sẽ thi đấu với anh chị em con. Xin Chúa ở với mỗi người chúng
con cho chúng con
giữ được tinh thần thoải mái bình tĩnh trong thi đấu. Xin Chúa giúp chúng con đem hết khả năng nghệ thuật
để tạo được sự thành công tốt đẹp. Xin Chúa cũng nhắc nhở chúng con luôn nhớ rằng thắng bại
không phải là điều quan trọng mà tấm lòng thanh thản vui tươi, hòa nhã, khiêm
nhường trong mọi cảnh ngộ mới là điều đẹp lòng Ngài. Trong danh Đấng hạ mình và
hi sinh trên thập tự giá vì con. A-men”.
Lời cầu nguyện này không
xin xỏ chi, chỉ cầu xin Chúa giúp cho được hòa nhã, khiêm nhường trong thi đấu,
thắng bại không phải là chuyện quan trọng. Tôi nghĩ Chúa sẽ ừ tút-suỵt khi nhận
được lời cầu nguyện này.
Đương kim Giáo Hoàng Francis I cũng là
một fan bóng đá có hạng. Ngài là vị giáo hoàng thứ 266 của giáo hội Công giáo.
Ngài là fan cứng của đội bóng San
Lorenzo de Almagro từ những ngày còn là một linh mục. Khi lên tới chức Hồng y,
cha Jorge Mario Bergoglio vẫn thường xuyên tới coi đội bóng ruột của ông thi đấu
tại sân vận động Gasometro, nằm giữa một khu phố nghèo. Đội bóng San Lorenzo do
linh mục Lorenzo Massa thành lập vào ngày 1 tháng 4 năm 1908 với mục đích tạo
điều kiện cho các trẻ em có một sân đá banh ngay trong khuôn viên nhà thờ, thay
vì phải chơi ngoài đường phố rất nguy hiểm. Đội bóng sau này đã 12 lần đoạt chức
vô địch Argentina.
Khi nhậm chức Hồng y và cư ngụ tại thủ
đô Buenos Aires, Ngài nổi tiếng là có lối sống giản dị và gần gũi với dân
chúng. Ngài vẫn thường sử dụng các phương tiện giao thông công cộng để đi lại
hàng ngày. Ngôi vị cầm đầu giáo hội tại thủ đô Buenos Aires rất bận rộn nhưng
ngài hồng y say mê thể thao này ít khi vắng mặt khi đội banh ruột của Ngài thi
đấu. Ngay khi Ngài được suy cử lên ngôi Giáo hoàng tại Rome vào năm 2013, trang
web của đội banh San Lorenzo đã post
tấm hình chụp thẻ hội viên câu lạc bộ của Hồng Y Bergoglio và một tấm
hình khác chụp Ngài đang giơ cao chiếc áo màu xanh đỏ của đội nhà. Một cổ động
viên của San Lorenzo, ông Walter Nieto, cho biết ông không bao giờ quên được
câu nói của Hồng Y Bergoglio khi Ngài tới làm lễ tại nhà nguyện của đội banh:
“Cuốn kinh thánh thứ hai của tôi chính là quyển Sách Vàng của câu lạc bộ San
Lorenzo”.
Biết thóp Giáo Hoàng mê bóng đá và là fan cứng của danh thủ Messi, nên khi
sang gặp Ngài tại Vatican vào cuối tháng 10/2021, Thủ Tướng Pháp Jean Castex đã
tặng Ngài chiếc áo số 30 với chữ ký của danh thủ Messi, người đồng hương của
Ngài, hiện đang chơi cho đội Paris Saint Germain của Pháp. Ngài ít khi bỏ qua các trận đấu của danh thủ
này và có lần tuyên bố gây tranh cãi khi cho rằng Messi xuất sắc hơn Maradona
và Pelé!
Từ năm 2013,
Vatican có tới hai giáo hoàng. Chuyện hiếm có. Thường thì giáo hoàng tại vị cho
tới khi về với Chúa. Sau đó hội đồng hồng y mới bầu giáo hoàng mới. Nhưng 8 năm
trước, Giáo Hoàng Benedict XVI, người Đức, từ nhiệm. Giáo Hoàng Francis I, người
Argentina, lên kế vị. Chuyện vui vui là cả hai giáo hoàng đều mê môn túc cầu.
Vui hơn nữa là năm 2014, hai đội vào chung kết giải World Cup lại là Đức và
Argentina. Hai giáo hoàng dĩ nhiên đều ủng hộ đội nhà. Giáo Hoàng Benedict XVI
đã theo dõi trận đấu trên truyền hình tại lâu đài Castel Gandolfo ở ngoại ô
Rome. Giáo Hoàng Francis I đã cùng các hồng y thân cận coi tại nhà nghỉ Santa Marta. Dù là giáo hoàng thì khi đã
là fan cứng của hai đội tuyển quê
nhà, ai cũng muốn đội của quốc gia mình ôm chiếc cúp quý giá.
Tin tức không
nói chi tới chuyện hai Ngài có cầu nguyện cho đội nhà không. Nếu có, chắc Chúa
sẽ bối rối dữ!
SONG THAO
11/2021