TRANG VĂN HỌC NGHỆ THUẬT PHẠM CAO HOÀNG: 2951. SONG THAO Lão Bạng Sinh Châu

Mấy bữa rày trên mạng dậy sóng về chuyện tài tử Al Pacino. Al Pacino, thế hệ trọng tuổi chắc biết. Ông đã đóng trong cuốn phim nổi tiếng The Godfather (Bố Già). Năm nay ông đã 83 tuổi, chẳng phim phiếc chi nữa, nhưng đã làm sôi động tin tức vì ông đang chờ đứa con sắp sanh với người vợ trẻ Noor Alfallah, 29 tuổi. Tuổi 29 sanh con là chuyện thường tình nhưng tuổi 83 còn làm cha thì xưa nay hiếm. Các cụ bảo là “lão bạng sinh châu”. Trai già còn sản xuất được ngọc trai. Trai đây không phải là ông Al Pacino mà là con trai sống dưới nước, thứ các bợm nhậu rất ưa.

Chúc mừng ông tài tử sống tới đầu bạc răng long mà vẫn sồn sồn sản xuất. Nhưng chê ông một chuyện. Khi được cô vợ trẻ báo tin, ông đã đòi đi thử ADN. Vậy là thiếu tự tin. Kết quả cho biết đứa nhỏ nằm trong bụng cô Noor Alfallah đích thị là sản phẩm của ông. Đây là đứa con thứ tư của ông. Đứa đầu là một cô con gái với người vợ cũ Jan Tarrant, đứa thứ hai và ba, Olivia và Anton, là một cặp sanh đôi với bà bồ Beverly D’Angelo. D’Angelo hạ sanh cặp sanh đôi này năm 2011 và chia tay với Al Pacino vào năm 2014. Chuyện tình của hai người không giống ai. Bà D’Angelo kể lại: “Chuyện của tôi với Al bắt đầu 27 năm trước, hai nghệ sĩ gặp nhau, yêu nhau. Chúng tôi sống chung bảy năm trời, có hai con, chia tay, nhưng vẫn cùng nhau hợp tác nuôi con, đối đãi với nhau rất thân mật, trung thực và chấp nhận nhau hơn là những mối liên hệ “truyền thống” thường có”.

Tin tài tử Al Pacino có con được báo chí tung ra chỉ vài tuần sau khi một tài tử khác, Robert De Niro, loan báo vừa có đứa con thứ bảy khi ông ở tuổi 79. Robert De Niro, giới trọng tuổi Việt Nam chắc còn nhớ. Ông đóng trong rất nhiều phim nổi tiếng như Taxi Driver (1976), The Deer Hunter (1978), Awakenings (1990), Cape Fear (1991) Silver Linings Playbook (2012). Ông đã đoạt hai giải Oscar. Giải đầu: Best Supporting Actor (Tài tử phụ xuất sắc nhất) trong phim Godfather vào năm 1974. Giải hai: Best Actor (Tài Tử xuất sắc nhất) trong phim Raging Bull vào năm 1980.

Con thứ bảy của De Niro là một bé gái tên Gia Virginia Chen-De Niro. Mẹ của bé là bạn gái của ông, nàng Tiffany Chen. Hai người gặp nhau trên sàn quay của phim “The Intern” vào năm 2015. Gần nhau như vậy nhưng mãi tới năm 2021 hai người mới thực sự bắt bồ với nhau. Thực ra khi đó De Niro vẫn còn sống với người vợ thứ hai Grace Hightower. Họ chỉ ly dị vào năm 2018.

Vợ đầu tiên của De Niro là Diahnne Abbott, lấy năm 1976 và ly dị năm 1988. Họ có một con nuôi tên Drena, nay đã 51 tuổi, và một con đẻ là Raphael, 46 tuổi. Sau đó có một cặp sanh đôi là Julian và Aaron, nay đã 27 tuổi với bà Toukie Smith. Tới bà Grace Hightower, cưới năm 1997 và chia tay năm 2018, cũng có hai con, Elliot, 24 tuổi và Helen Grace, 11 tuổi.

Các đấng tài tử Hồ Ly Vọng ít ông không có tính sưu tầm vợ. Ông nào cũng năm thê bảy thiếp. Ngay cả ông hề Charlie Chaplin, tưởng chỉ múa may, cũng có tới bốn bà và 11 người con. Ba bà đầu là Mildred Harris, Lita Grey và Paulette Goddard. Bà cuối cùng là Oona O’Neil, cưới năm 1943 khi bà chỉ mới 18 cái xuân xanh và ông đã 53 cái xuân già. Tính ra chênh lệch tới 35 tuổi. Vậy mà họ có với nhau tới 8 trự: Geraldine, Michael, Josephine, Victoria, Eugene, Jane, Annette và Christopher. Cậu con út Christopher sanh năm 1962, khi đó ông bố Charlie Chaplin đã 73 tuổi. So với hai ông Al Pacino và De Niro có con ở tuổi 83 và 79 thì Charlie Chaplin tương đối còn là ông bố trẻ!

Nhân nói chuyện các ông tài tử léng phéng với các nàng nõn nường măng sữa, tôi nhớ tới câu nói: “Trâu già gặm cỏ non” dùng để chỉ các ông tuổi hườm hườm (chữ của Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc) mà còn lơ mơ với các cô nàng nho nhỏ. Câu này xuất hiện nhiều khi, vào khoảng thập niên 1980-1990, các ông Việt kiều rủng rỉnh tiền bạc, đua nhau về Việt Nam chăm sóc đám cỏ non trong nước khiến tôi tưởng nó có xuất xứ từ thời này. Nhưng không phải. Nó có từ thời Tô Đông Pha, thế kỷ 11, bên Tàu lận. “Trâu già gặm cỏ non” là câu dịch ý từ câu thơ của Tô Đông Pha: Lão ngưu cật nộn thảo. Nguyên Tô Đông Pha có người bạn tên Trương Tiên. Ông này cũng là một nhà thơ. Một bữa Trương Tiên mời Tô Đông Pha tới dự tiệc cưới vợ lẽ của ông nhưng không nói rõ cô dâu mới 18 tuổi. Khi tới nơi, Tô Đông Pha mới sửng sốt trước cảnh chơi trống bỏi của bạn. Ông làm bài thơ, dĩ nhiên bằng Hán văn, tôi chê không thèm đọc, chỉ đọc bản dịch: “Ta tám mươi tuổi nàng mười tám / Nàng là hồng nhan ta bạc đầu / Điên đảo với nàng hai ta cùng tuổi / Chỉ cách nhau có sáu mươi năm”. Túi thơ Tô Đông Pha đâu có chịu thua. Bèn có thơ nhạo lại: “Cô dâu mười tám chàng rể tám mươi / Tóc bạc kề bên trang sức đỏ / Đôi uyên ương kẹt dưới chăn đêm / Một cây hoa lê đè hải đường”. Khi hạ câu thơ “nhất thụ lê hoa áp hải đường”, Tô Đông Pha muốn ví Trương tiên là cây lê, cô dâu là bông hoa hải đường, hàm ý “bò già gặm cỏ non”. Kể từ đó câu “lão ngưu cật nộn thảo” lan truyền khắp Trung Hoa.

Vào cuối thập niên 1950, đầu thập niên 1960, tại Đại học Văn Khoa Sài Gòn có cụ Cử Nguyễn văn Bình là giáo sư dạy chữ Nôm. Cụ nhỏ người, mặc áo dài đen, cắp ô khi đi dạy. Khi đó chắc cụ cũng cỡ trên 70 tuổi. Tôi có theo học lớp của cụ. Phải nói ngay là lớp cụ dạy rất chán. Như các cụ đồ xưa. Nhưng việc thi cử với cụ rất dễ. Năm đó cụ dạy Chinh Phụ Ngâm, bản chữ Nôm. Cours của cụ in xen kẽ một câu chữ Nôm và câu phiên âm chữ quốc ngữ. Khi cụ dạy, lối in này khiến sinh viên rất dễ học. Tuy vậy, tới cuối năm học chúng tôi vẫn hầu như chưa “nắm” được thứ chữ Nôm khó nhằn này. Khi thi cụ dùng ngay tờ cours chữ Nôm và chữ quốc ngữ xen kẽ để khảo thí. Cụ lớn tiếng dặn: “Ông lấy tay bịt phần chữ quốc ngữ lại, chỉ đọc phần chữ Nôm thôi”. Thí sinh lấy bàn tay bịt nhưng cái thứ đứng thứ ba sau quỷ và ma đâu có bịt kín phần chữ quốc ngữ như cụ dặn. Vậy là “ông” nào cũng ê a đọc vì đọc nhanh quá sợ cụ biết là ăn gian. Cụ gật đầu phê điểm. Cụ lẩm cẩm một cách dễ thương như vậy. Vậy mà bỗng có một ngày cả trường ngẩn ngơ khi có tin cụ vừa có thêm một tí nhau. Thiệt là tin rụng rời. Tưởng cụ đã nghỉ việc trả bài, hóa ra cụ vẫn cần mẫn tí toáy. Mấy ông tây giáo sư, khi được sinh viên cho biết tin, đã há hốc miệng ngạc nhiên, vội tới chúc mừng. Không biết trong lời chúc của họ có bao nhiêu phần trăm thành thật. Tôi phục thầy mình hết cỡ nhưng cũng phân vân hết cỡ. Không biết thầy mình có thuộc category “trâu già gặm cỏ non không”? Nếu cụ bà ngang tuổi thì có ra chợ mua trứng cũng chẳng ăn thua chi. Vậy thì cụ cũng chơi trống bỏi sao? Thiệt phục thầy, tẩm ngẩm tầm ngầm mà chết voi!

“Nhân tài” như cụ Cử Bình, tại Việt Nam, không phải chỉ có mình cụ. Nếu phải cử một nhân vật ra thi thố với các ngôi sao Hollywood, tôi sẽ đề cử ông Bác sĩ Nguyễn Hữu Trọng. Năm 2008, cụ Trọng đã 85 tuổi mà còn cưới được vợ kém cụ 52 tuổi. Vợ ông là cô Đinh Thị Thoan, sanh năm 1981 ở Yên Lập, Phú Thọ. Cụ Trọng có một cuộc sống sôi động với các cuộc hội thảo trong nước cũng như các chuyến công tác ra ngoại quốc. Cụ lại là người rất đào hoa, biết làm thơ, có khiếu về hội họa, sáng tác nhạc, chơi guitar, lại đam mê dân ca quan họ. Người vừa tài hoa vừa đào hoa như vậy trái tim chẳng bao giờ ngủ yên.

Năm 2007, chị Thoan tốt nghiệp trường Đại học Sư Phạm Thái Nguyên, về làm việc tại trại thuốc Nam của cụ tại Hòa Lạc. Chị làm việc rất chăm chỉ, tính tình thật thà, giúp ông cai quản trang trại một cách rất khoa học. Một bữa, khi tới trang trại, thấy cô Cử Nhân Thoan đang làm cỏ, cụ tức cảnh sinh tình dọc bốn câu thơ:

Em ngồi nhổ cỏ nhưng vẫn đợi
Chẳng hiểu cỏ kia có dễ không
Chỉ chờ ai gọi thôi em nhé
Đứng dậy đi em chim sổ lồng.

Cứ thả thơ vu vơ như vậy mà được việc. Chị Thoan hiểu và cảm được tình của cụ. Sau này, khi đã thành thân, chị nói với ông: “Bài thơ tình anh tặng em hôm trước, em đã thuộc lòng, không bỏ sót một chữ!”. Mối tình cọc cạch của chàng trên bát tuần và cô nàng mới 27 tuổi chín dần tới duyên vợ chồng.

Vậy là cụ Trọng chẳng thua chi các ông Al Pacino, De Niro và Charlie Chaplin. So tuổi có phần hơn là khác. So về số lượng vợ, cụ Trọng cũng ngang ngửa. Cụ đã có ba đời vợ. Người vợ thứ ba, sanh năm 1980, có với ông một con gái. Khi con được 2 tuổi, bà bỏ cả chồng lẫn con, ôm một số tiền lớn đi lập một cuộc đời khác. Vậy là trước sau, khi cưới chị Thoan, ông có 4 bà tất cả. Thua chi các ông đại tài tử bên trời Mỹ. Ông cũng chẳng nhường các ông này khi đã ở tuổi bát tuần mà vẫn có được hai con, một gái một trai, với chị Thoan. Cụ kể lại chuyện bố già đưa vợ đi đẻ đứa thứ hai “Khi đó, tôi đã 83 tuổi, còn vợ tôi cũng muốn sinh thêm một đứa con nữa cho có chị, có em, trong thâm tâm tôi cũng muốn như vậy. Nhưng do ở trung tâm Hà Nội ngột ngạt nên gia đình tôi đã lên Ba Vì để sinh sống. Lạ thay, vừa về nơi ở mới thì vợ tôi mang bầu cháu thứ hai. Điều hạnh phúc nhất là khi siêu âm, các bác sĩ cho biết đó là một cậu con trai. Hôm vợ tôi đi sanh tại bệnh viện 105 Sơn Tây, trời mưa tầm tã. Khi đến viện con trai tôi gan lắm, mãi không chịu ra. Lúc đó, tôi ra chợ mua một bó hoa thật to về để tặng vợ sau khi sinh. Nhưng khi về thì con trai tôi đã chào đời. Điều trớ trêu nhất là vừa về đến nơi, nữ hộ sinh ở bệnh viện đề nghị tôi phải bế vợ về phòng. Quả thật, một ông lão 83 tuổi đi bế bà đẻ thì chẳng an toàn chút nào. Nhưng không hiểu sao lúc đó tôi có một động lực rất lớn, vẫn hiên ngang bảo vợ quàng tay vào cổ và bế suốt đoạn đường dài khoảng 70 mét về đến phòng trước sự chứng kiến của hàng trăm người có mặt ở bệnh viện”.

Hai lần có con khi tuổi đã lên tới con số chót vót, cụ Trọng chẳng thèm đòi thử ADN như Al Pacino. Cụ ngon hơn nhiều. Cụ cho biết tuy vợ chồng cọc cạch, người lớn kẻ nhỏ nhưng chưa bao giờ cụ bị lỗi nhịp chăn gối. Trong suốt 8 năm chồng vợ, cụ vẫn mặn nồng như thuở trai tơ. Mỗi tuần vẫn đều đặn hai hoặc ba nháy. Nghe mà ngẩn ngơ. Cụ nói thiệt không? Tuổi hườm hườm ai mà nói dối cho mang tội.

Dù sao, thế hệ tôi cũng xêm xêm tuổi với cụ Trọng, hiểu rõ nhau quá, tin thì tin nhưng vẫn phải tìm hiểu. Theo khoa học, khi tuổi già ụp tới, mọi thứ trong cơ thể đều già theo. Ở đàn ông, chứng rối loạn cương dương, còn gọi là bất lực xuất hiện. Phần vì tuổi già, phần vì bệnh hoạn. Các bệnh ung thư tuyến tiền liệt, đau và viêm khớp mãn tính, béo phì, tiểu đường, tim mạch, són tiểu và các hội chứng liên quan đến hệ thần kinh cũng góp phần vào việc sở hữu “bất động sản” của các ông. Tuy vậy vẫn có những trường hợp các ông ở tuổi bát tuần trở lên vẫn có thể có tí nhau dối già. Sách kỷ lục thế giới Guinness đã ghi nhận trường hợp người đàn ông lớn tuổi nhất làm cha là 92 năm 10 tháng tuổi. Đó là ông Les Colley, sanh năm 1898, cư ngụ tại Úc. Ông đã có 2 vợ và gặp bà thứ ba vào năm 1991 qua một cơ quan chuyên mai mối. Khi đó ông đã 90 tuổi. Hai năm sau, vợ ông hạ sanh một bé trai tên Oswald. Ông mất vào năm 1998, thọ chẵn chòi 100 tuổi. Nhưng có một ông gân hơn. Có tí nhau khi đã 101 tuổi 10 tháng. Đó là ông James E. Smith, người Mỹ. Tháng giêng năm 1951, vợ ông là bà Anna, 38 tuổi, hạ sanh. Thiệt là cổ kim không thể có. Nhưng người ta phát hiện ông này ăn gian tuổi. Ông khai là sanh năm 1849 nhưng thực ra ông khai thêm tới 15 tuổi!

Trên trăm tuổi chỉ ngồi thở chứ làm ăn chi mà đòi có con cái. Khả năng có con của các ông bắt đầu suy giảm từ năm 40 tuổi. Nguyên nhân là chất lượng và số lượng tinh trùng bắt đầu có khuynh hướng giảm dần từ tuổi đó. Từ tuổi 40 hormone testosterone trong cơ thể các ông bắt đầu giảm đưa tới hậu quả là giảm ham muốn tình dục, khó trả bài thường xuyên. Sức khỏe của tinh trùng cũng nửa đường đi xuống. Để có khả năng làm bố, tình trạng của tinh trùng như số lượng phóng ra, hình dạng và khả năng di chuyển phải ngon lành. Mỗi lần xuất quân, quân ta phải động binh khoảng 15 triệu quân trên mỗi mililitre mới có khả năng thụ thai cao. Ngoài ra tinh trùng phải có đuôi dài và mạnh, đầu hình bầu dục, hoạt động bằng cách dùng đuôi đẩy đi. Cuối cùng tinh trùng phải có khả năng di chuyển, cỡ 40% số tinh trùng biết bơi để tiếp cận mục tiêu mới có cơ thành công. Tuổi càng cứng, các món võ trên càng lụt. Chuyện có tí nhau càng khó.

Cái khó khăn nhất của các ông là chuyện lên gân. Càng già càng giảm gân guốc. Ngày nay có các thứ thuốc giúp các ông dựng cờ khởi nghĩa như Viagra, Cialis và đồng bọn. Bác sĩ Nguyễn Hữu Trọng ngả về thuốc Nam với cả trang trại trồng cây thuốc không biết có dùng các thứ thuốc này không, chúng ta không biết. Chuyện làm sao ông có thể phất cờ liên miên mỗi tuần hai hoặc ba lần còn là điều bí mật. Tôi mới biết một bí mật của một ông cụ vô danh. Một bữa, ông ngồi coi thằng cháu ngoại đào giun làm mồi câu cá. Khi thằng cháu kéo chú giun từ đất lên, ông vui miệng hỏi: “Mày kéo nó lên được nhưng nếu mày đút nó xuống lại được tao sẽ thưởng một trăm ngàn”. Thằng cháu không nói không rằng, chạy vào nhà, lấy hộp keo xịt tóc của mẹ, xịt vào thân giun, đút lại xuống lỗ và ngửa tay lấy trăm ngàn. Sáng hôm sau, khi thằng nhỏ đi học, ông gọi lại và dúi vào tay tờ trăm ngàn khác. Thằng cháu tưởng ông ngoại lẫn, ngạc nhiên hỏi: “Hôm qua ông đã đưa cháu tờ trăm ngàn rồi, sao giờ ông còn đưa nữa?”. Ông xuề xòa: “Cầm lấy! Bà ngoại mày cho!”.