Wednesday, December 13, 2023

3156. ĐẶNG TIẾN Năm bài thơ.




TA CHỢT NHỚ...

[Xa lắm rồi vẫn vẹn nguyên thủa ấy...]

 

Ta chợt nhớ thủa xa. Một thủa

Như vịt còi xấu xí. Vịt còi

Trong mắt ai hoàng tử. Không ai

Mơ mộng ít. Cà quậy tơi bời...

 

Buổi học nào nhạt như nước ốc,

Không nghe. Xé giấy viết thơ...tình!

Thả hồn theo từng trang tiểu thuyết

Nhung nhăng đọc những sách linh tinh...

 

Cái thủa ấy! Óc như máy nhớ

Trả thi xong. Quên sạch. Sạch làu

Đầu rỗng không. Vi vu tiếng gió

Mải mê theo tiếng gọi đâu đâu...

 

Những tiếng gọi. Vắng trong bài giảng

Thầm thì trong LÁ CỎ bời bời

Trong THƠ DÂNG cao siêu ảo diệu

Từ vực sâu HOA ÁC! Rợn người...

 

NGƯỜI XA LẠ thấy gần gũi quá

Khi một mình. Nghĩ thấy BUỒN NÔN

Thiên hạ nói, cười, hô khẩu hiệu

Váng vất trong ta DỊCH HẠCH kinh hoàng...

 

Đời PHI LÍ nực cười bi đát

An đéc xen - CỔ TÍCH bi ai

Nơi BIỂN CẢ người già cô độc

Không ai còn THAO THỨC(*). Thế thôi...

 

Những bài giảng yêu, căm, chiến, lạc...(**)

Những hùng ca những gỉ những gì

Chú vịt xấu là ta thủa ấy

Thoảng nghe. Rồi theo gió bay đi...

 

Sáng nay nhớ. Bỗng dưng thấy nhớ!

Nhớ thế thôi. Ta bật tiếng cười

Một thủa. Chú vịt con. Một thủa

Nhìn gương thấy nước mắt rơi. Rơi...

 

----

(*) Một số tác phẩm trong vô vàn tác phẩm sinh viên văn khi ấy...không biết. Mình kiếm được và đọc lén trong giờ học. Đêm không có điện. Đèn dầu không. Đom đóm trốn biệt...

(**) Một thời gian dài dạy học văn nơi nhà trường được định hướng mà dân gian khái quát quá giỏi "yêu, căm, chiến, lạc, Dậu, Pha, Phèo"!

 


NHỮNG NGƯỜI ĐÀN BÀ TÔI GẶP TRÊN ĐƯỜNG

 

Những người đàn bà tôi vẫn gặp trên đường

Sáng tinh sương

Trên những chiếc xe đạp cũ

Trên những chiếc xe máy cà tàng

Bên những xe chở rác 

Những bộ quần áo cũ

Những chiếc nón cời cũ

Những bộ đồ mặc trên người cũng cũ

Mỗi tháng ba mươi ngày

Mỗi năm mười hai tháng

Những người đàn bà thức dậy từ rất sớm

Lặng lẽ âm thầm

Tôi cố nhìn mà không rõ mặt...

 

Rất có thể nghĩ suy của họ cũng đã cũ

Cái cò lặn lội 

Bờ ao

Bờ sông

Thương con

Vì chồng

Kiếm ăn

Tảo tần hôm mai...

 

Những người đàn bà tôi tin họ chẳng quá bận tâm 

Chuyện Ngài Tổng thống Hoa Kì sang thăm

Những máy bay khổng lồ đáp sân bay Nội Bài, kệ những ai trầm trồ ngơ ngác

Hình như họ chẳng mấy bận tâm về chuyến thăm Việt Nam.của ngài đứng đầu thượng quốc mặc cho báo chí luận bàn

Những người đàn bà hình như sẽ bật cười khi ai đó kháo chuyện ông A hay bà B từ những phương trời xa lạ đến Hà Nội và vô ngồi quán phở hay khen bún chả ngon nhất hành tinh

Họ không mấy bận tâm

Họ thức dậy thật sớm 

Cùng những chiếc xe cũ, những chiếc xe cà tàng tiếp tục cuộc mưu sinh lầm lũi 

Cuộc mưu sinh mà đám nhà thơ rảnh rỗi gán cho hai chữ vĩ đại

Vĩ đại hay tầm thường họ đâu có bận tâm...

 

Những người đàn bà không cần những vờ vĩnh xót thương những diễn trò thấu cảm những bày đặt thăm nom ngán ngẩm

Những người đàn bà thầm lặng biết ơn những ai bỏ rác đúng chỗ, những ai bỏ rác vô túi, vô thùng

Những người đàn bà biết ơn những ai mua cho họ củ sắn, củ khoai, bắp ngô, mớ rau thậm chí đôi ba trái ớt

Những khách mua không biết trực tuyến oăn lai không có đủ tiền vô siêu thị hay cửa hàng tiện lợi

Những khách hàng cũ ngày mỗi ngày vơi dần nơi phố thị

Những khách hàng như tôi hình như chỉ có những món tiền lẻ...

 

Những người đàn bà tôi vẫn gặp sáng sáng trên đường

Cùng những chiếc xe đạp cũ những chiếc xe máy cà tàng những chiếc xe gom rác

Chắc gì họ cần đọc những dòng này...

 


LỤC NGÔN KHÔNG TÊN

[Nỗi buồn trong veo của bà bạn. Ghi lại. Hình như có vẻ sến súa...Kệ.]


Lặn lội trở về trường cũ

Mong là gặp được cố nhân

Ngày xưa cái ngày xưa ấy

Nàng đã yêu vụng nhớ thầm.

 

Người trai thủa ấy...Cao gầy

Bồng bềnh tóc quăn. Thật sợ!

Mắt cận nhưng không đeo kính

Nhìn ra rất là lơ ngơ...

 

Thường thì từ xa nàng nhìn

Dấu biệt những điều muốn nói

Một ngàn nỗi sợ...Một ngàn

Một nắm chỉ tơ vò rối.

 

Ra trường, nỗi niềm mang theo

Tháng năm đời thường bao chuyện

Mờ xa một thủa. Mờ xa

Bão tan bình yên mặt biển...

 

Bất chợt một ngày. Bất chợt!

Những là chuyện cũ ngày xưa

Cháy ngọn lửa xanh. Cháy sáng

Cồn cào lớp lớp sóng xô...

 

Chập chờn bóng ai hoàng tử?

Tóc quăn gẫy lược đồi mồi?

Mấy độ bây giờ kính cận?

Lơ ngơ! Hình như ai cười.

 

Trường cũ. Ngày vui. Tấp nập...

Cố nhân thấp thoáng. Cố nhân

Tóc bạc dường như đã có

Dáng hình hư hao đôi phần

 

Trời ơi! Những điều muốn nói

Bỗng dưng trốn mất đàng nào

Cầm tay! Thế thôi. Và khóc

Trời xanh vọng tiếng xôn xao...

 

SỢ NGƯỜI

Tự nhiên thấy mình mang bệnh như cậu bé con nhà Nhuận Thổ trong truyện của Lỗ Tấn...

 

Sợ Giời, tất nhiên rất sợ

Nhưng tin Giời rất công bằng

Sợ Đất, tất nhiên rất sợ

Nhưng tin Đất luôn bao dung

 

Sợ Phật, tất nhiên là sợ

Nhưng Phật Hỉ Xả Từ Bi

Sợ Chúa, tất nhiên là sợ

Nhưng Chúa Yêu thương vô bờ! 

 

Thánh Thần Ma Quỷ. Rất sợ

Nhưng mình thì sống thiện lành

Có thờ có thiêng... Nghe nói

Thôi thì hương khói quanh năm

 

Còn người... Còn người ... Sợ lắm

Nào là mua mật bán gừng

Nào là tâm xà khẩu Phật

Nào là dựng đứng nói không

 

Sợ nhất những người bẻo lẻo

Cứ y như là bạn thân

Bất ngờ. Bất ngờ. Quay lưng

Bất ngờ bất ngờ dao đâm...

 

Sợ quá những người diễn kịch

Mặt nạ đeo khéo vô cùng

Nói toàn nhân văn nhân nghĩa

Nhưng làm thì ác quá chừng

 

Sợ nhất những người...nhiều chữ

Hay cũng gọi là văn nhân

Mượn chuyện văn chương rửa hận

Sợ thay! Lấy oán trả ân!

 

Sợ người. Sợ người. Thật sợ

Có ai sợ giống tôi không!?

 


HỎI VÀO TRỜI XANH

Ai không thích Đặng Tiến, không đọc.

______

Có một thời câu được trích dẫn rất nhiều

NẾU ANH BẮN VÀO QUÁ KHỨ BẰNG SÚNG LỤC

THÌ TƯƠNG LAI SẼ BẮN VÀO ANH

BẰNG ĐẠI BÁC.

Tôi cũng đã từng tin đó là Chân lí

Tôi cũng đã từng tin đó là những chữ Vàng đáng được khắc trên Hoa cương, Cẩm thạch

Nhiều người như tôi cũng đã từng tin, chắc thế

Cũng có thể hôm nay vẫn rất nhiều người tin

Và cả ngày mai, ngày mai nữa người ta vẫn tin...

Có thật đó là Chân lí?

Có thật đó là thước ngọc khuôn vàng?

Có thật là bất di bất dịch?

Thì ai mà chẳng có quá khứ

Dân tộc nào mà chẳng có quá khứ

Có thật không toàn vàng son?

Có thật không toàn vinh quang chiến thắng?

Có thật không toàn rạng ngời ánh sáng?

Có thật không toàn những anh hùng?

Mở trang sử cũ giấy trắng mực đen

Mở thêm những trang dã sử lưu truyền nơi dân chúng

Quá khứ hiện ra...

Nhai thịt người ngọt như miếng cam

Tàn hại nhau dù cùng xương cùng thịt

Chia năm xẻ bảy tan tành đất nước

Chinh chiến miên man xương trắng phơi đầy

Mở lại trang sử cũ

Lở đất long trời

Đấu tố

Ruộng đồng xác xơ mặt người vàng võ

Miếng ăn được nâng lên bằng trời

Mở trang sử cũ

Ma ở lẫn với người

Ma hiền lành còn người thì tàn ác

Mở lại trang sử cũ

Cả ngàn năm nô lệ giặc Tàu

Tiếng nói một đàng chữ viết một nẻo

Rập theo bắc phương chẳng sót một điều gì

Người có học thuộc lòng Bắc sử

Thành thạo Văn ngôn veo véo Đường thi

Mở lại trang sử cũ

Tàu thế nào thì ta thế ấy

Như con ngựa mù quen lối bước đi

Họ mao ít ta mao nhiều, hủ nho hơn cả quê hương Khổng tử

Mở trang sử cũ

Mốc meo

Xức nước hoa để làm gì

Mạ vàng để làm gì

Huyền thoại hóa để làm gì

Lo tương lai đại bác bắn vào

Rút cục là vì hèn nhát

Sợ sự thật như cú sợ mặt trời...

Những dòng này tôi viết cho tôi

Hỏi vào trời xanh không mong lời đáp.


ĐẶNG TIẾN

(Thái Nguyên)