VẼ
[Tặng
ông em Họa sĩ Nguyễn Lộc ]
Bình
thản sống
Chơi
nhung nhăng cùng cỏ cây hoa lá vườn nhà
Cùng
tôm cua ốc ếch
Tung
tăng cá trầm ngâm ve ấp cây
Thúng
mủng nong nia cối giã cối xay
Hàng
dậu thưa hoa cúc và cỏ
Tiện
bút thì vẽ
Sáng
trưa chiều
Chẳng
đợi cao hứng
Chẳng
cần hơi rượu lên hương
Chẳng
cần tụ bạ cao luận khoát đàm chém gió
Tiện
bút thì vẽ
Rảnh
việc thì vẽ
Ai mua thì bán
Kiếm tiền
Đắt
rẻ không than
Tiền
cần cho người
Người
chưa chắc cần tiền
Chê.
Ừ chê!
Khen.
Ừ khen!
Thản
nhiên cười lành...
Hồ
xuân yên ả khói bay
Tôm
cong mình khoe dáng
Cá
rô đồng lấp lánh
Dịu
dàng hoa súng hoa sen
Gà mẹ gà con líu ríu
Gà bố kiêu hãnh ngẩng cao đầu
Phập
phồng thiếu nữ mắt trong veo
Người
già mua chút niềm vui phiên chợ...
Hiện
lên hiện lên nào
Kỉ
niệm tuổi thơ một trời
Trong
vắt tiếng ve kêu
Long
lanh sương cỏ
Dụt
dè nụ và hoa
Ngập
ngừng đỏ xanh chuồn kim chuồn ớt
Hiện
lên nào
Hiện
lên nào
Bình
yên lụa
Bình
yên giấy
Bình
yên ánh ban mai
Bình
yên ngôi nhà
Bình
yên và thân thuộc
Hiện
lên nào
Đâu
cần cổ tích phép mầu
Đâu
cần...
Mỗi
ban man thức giấc
Mỗi
buổi trưa tịch lặng
Mỗi
chiều về
Tiện
tay thì vẽ...
GỬI
BẠN
Một
đời thủy chung lục bát
Một
đời thủy chung Thương giang
Sống
đời thiện lành chung thủy
Văn
chương sáng láng rỡ ràng.
Ngọn
cỏ, lá cây, đồng bãi
Bến
quê, ngõ nhỏ, lối về
Bâng
khuâng một chiều thương nhớ
Sáo
diều vi vút triền đê
Dịu
dàng những dòng lục bát
Ngàn
câu ngàn cánh chim bay
Ngàn
dòng như hoa đồng nội
Nở
đẹp cùng nắng ban mai
Dữ
dằn những trang tiểu thuyết
Nhân
gian một cõi trắng đen
Thiện
lành những mầm yếu ớt
Ác ma nhảy múa bon chen
Ngôn từ như là định mệnh
Bao đêm thức trắng! Rạc người
Cũng là "trời đày"! Xin chịu!
Trải lòng. Trang giấy. Thế thôi...
Chữ nghĩa bay về muôn nẻo
Tìm người tri kỉ tri âm
Thương
giang đôi dòng thao thiết
Cứ
bình thản trôi không dừng.
SÔNG
THƯƠNG...
Quyến
luyến dòng Thương trong đục đục trong đôi dòng chung một ngả
Chung
một ngoạn nguồn
Chung
đôi bờ mướt mát tre xanh
Chung
quần sơn nhấp nhô mướt mát lá
Chung
mảnh trăng lạnh đêm đông
Chung
ánh thiều quang mỗi độ xuân về
Chung
cánh én, cánh cò,
Chung
chấp chới cỏ hoa
Chung
đàn chuồn kim chuồn ớt
Chung
nỗi niềm những người mẹ tảo tần nơi bãi bờ hoang vắng
Chung
những giọt lệ buồn người chinh phụ ngóng chồng
Thương
giang!
Sông
Thương!
Đôi
dòng đục trong!
Đôi
dòng xuôi xuôi mãi
Chung
một hướng về bến Lục Đầu
Chảy
hoài
Chảy
hoài
Ra
đại dương vời xa trập trùng sóng vỗ
Sông
mang theo nỗi nhớ niềm thương
Mang
theo vị mồ hôi mặn chát
Mang
theo những giọt lệ canh trường
Mang
theo giấc mơ xanh
Mang
theo ánh nhìn vời vợi
Ở
phía ngọn nguồn
Những
giấc mộng cố hương
Những
giấc mơ thủa đầu xanh tuổi trẻ
Sông
Thương sông nhớ
Ngàn
năm trước đã trong đục đôi dòng
Vẫn
chung một ngả
Chảy
hoài chảy mãi Thương giang!
Không
bên lở bên bồi
Làm
nên hồn xứ sở
Làm
thành thi ca
Làm
nên tài hoa một thủa
Chập
chờn tỉnh thức đau đáu viễn mơ.
Ai ngược lên ải Bắc!
Dừng chân bến sông Thương.
Rưng rưng những dòng lục bát
Thăm thẳm nỗi niềm
Thăm thẳm nhớ
Thăm thẳm buồn
Thăm thẳm xanh quần sơn nhấp nhô như sóng
Ai ngược lên ải Bắc!
Dừng chân bến sông Thương.
Giấc mơ lục bát dịu dàng vẫn đợi vẫn chờ
Đục trong đôi dòng
Hát câu ân cần đón khách
Hát câu lưu luyến biệt li.
NỖI SỢ HÃI MIÊN TRƯỜNG...
Mỗi
ngày là mỗi thêm sợ hãi
Ốm
đau ư? Chuyện tỉ năm rồi
Sợ
nhất vào viện. Bệnh thêm nặng!
Vì
muôn vàn! Đủ thứ! Trời ơi!
Cái
chết ư? Có gì mà sợ
Trời
sinh ra trời lại lấy đi
Sợ
là sợ cái khi tắt thở
Nhiêu
khê trăm nỗi! Ối nhiêu khê...
Sợ
phải nghe tấn phong đủ loại
Rồi
nghe tiếp đủ thứ khen chê
Danh
xưng. ngày càng thêm vô nghĩa
Bao
người vui bao kẻ ủ ê.
Sợ
phải nhìn gương mặt cũ mốc
Trên
ti vi! Hiện mỗi mỗi ngày
Cũ
và cũ. Cũ đến ngao ngán
Cứ
bày ra. Này béo này gầy
Lướt
mạng. Ngổn ngang tê lê pốc
Ấu
dâm. Treo cổ. Té té lầu
Banh
ta lông yêng hùng xa lộ
Đâm
chém nhau và lễ đâm trâu...
Sợ
luôn thi nhân cùng nghệ sĩ
Bấy
lâu vẫn tưởng toàn tinh hoa
Cứ
như có phép màu cổ tích
Miệng
hùm nọc rắn. Ma. Nhiều ma...
Nỗi
sợ miên trường! Sợ vãi nhụy
Vãi
nhụy kinh. Miên trường miên trường
Nhìn
phía sau! Miên trường lạnh cóng
Vọng
trời xa! Đổ bóng tà huy!
ĐẠP XE NGẪU CẢM!
Mỗi ngày đạp xe bốn chục cây
Hôm thì nắng đổ hôm mưa bay
Một mình một xe tâm trống rỗng
Mặc kệ trời cao với đất dày!
Người xưa về già tìm vô núi
Dựng gian lều cỏ cạnh khe sâu
Chè tiên là lá trên rừng hái
Chim chóc vây quanh làm bạn bầu.
Ẩn cư xem chừng...sang chảnh quá!
Nhân gian chừng có được mấy người?
Mang
mang rừng thẳm sâu khe, suối
Đời
chán ta? Hay ta chán đời?
Học
người xưa? Ta thì không dám!
Cứ
để hư tâm, rỗng không lòng
Đạp
xe, xe đạp... Đường quen thuộc
Thấy
vạt cỏ xanh. Ngả lưng nằm!
NHỮNG
MẢNH VỤN VỠ
Khỉ
rừng hung dữ tấn công người
Hình
như nó mắc chứng trầm cảm
Cũng
có thể nó từng thoát cả chục cuộc săn
Trong
trí nhớ âm u người là kẻ thù không đội trời chung
Người
là giống bất tín
Khỉ
hoang tấn công người
Những
người già gương mặt tạc dấu thời gian
Có
thể khỉ thêm kinh hãi...
Học
trò hết hồn nhiên hết trong sáng không muốn làm búp trên cành không ưng làm
măng mọc thẳng
Nổi
loạn
Quậy
tưng bừng
Chơi
trò khủng bố
In
hệt người lớn
Mạ
thủ lành nghề
Ăn
vạ cũng đỉnh cao
Vũ
khí thô sơ dép tổ ong quăng
Cà
khịa in hệt hề gậy hề mồi trong những tích chèo
Nhoay
nhoáy Sờ mạc phôn
Vài
nốt nhạc quăng lên tịc tộc và mê tê bộc
Nháo
nhào
Ào
ào
Cô
giáo bị cuốn vào cuộc chơi khủng bố
Giật
đùng đùng mạng chia hai phe hai ngả
Bàng
hoàng ngỡ ngàng âu lo hoảng sợ
Những
thiên thần nổi loạn
Đả
đả
Tấn
trò đời thay bậc đổi ngôi
Như
kiêu binh tấn công phủ chúa
Oai
nghiêm rụng rơi
Thiêng
liêng rụng rời
Cao
quý như lá khô trong cuồng phong tả tơi
Người
lớn
Lớn
tuổi tác
Đòi
lớn danh xưng
Trượt
nghệ sĩ nhân dân
Tăng
huyết áp
Bản
tin loan tím bầm tụ máu
Thở
dài sườn sượt
Cuộc
tấn phong mùi vị như trò cá cược
May
chưa có ai vỡ nợ nhảy lầu
Người
việt miền nam gọi là trò kiến đậu ruồi bu
Hay
cũng chính là ruồi bu kiến đậu
Những
nơi mật ngọt đánh lừa
Những
nơi xác trương thối
Đã
đời chưa?
NGỌNG
THI
Chẳng
phải vàng bạc gì đâu,
Chỉ
là đồng, sắt như nhau thôi mà!(*)
Nổi
chìm trong cõi ta bà,
U mê, tỉnh thức, ma ma, người người.
Cũng chỉ vầy vậy thế thôi,
Cũng từ đất nặn lên ngôi tượng thờ.
Cũng ghẻ lạnh, cũng hững hờ,
Một ngày đổi gió thành cờ phất lên.
Ăn mày bỗng hóa thành tiên,
Bể dâu dâu bể...dưới, trên đảo chiều!
Thoắt khinh bỉ thoắt tin yêu,
Ma vương mấy lượt tiểu yêu mấy lần.
Trăm năm thế cuộc phong trần,
Phận chuồn mỏng cánh khốn thân phận hèn.
Mây xanh tâng bốc lời khen,
Đâu ngờ miệng thế...Bùn đen dập vùi.
Cho hay cơ sự tại người,
Ham danh! Để nỗi ít vui nhiều sầu!
Đừng
than Con Tạo cơ cầu,
Đừng
kêu đất thấp trời cao làm gì!
Ngọng
thi! Vẩy bút ngọng thi,
Khúc
đồng dao lại chi chi chành chành!
Cái
đanh nổi lửa cái đanh,
Con
ngựa chết bụng trương phềnh! Ai ơi!
(*)
Huyền thoại về các thời đại theo tinh thần mạt thế luận!
LÂU
ĐÀI XÂY BẰNG NƯỚC BỌT
[Phát
triển ý thơ của ông bạn Hoàng Xuân Tuyền]
Một
lâu đài xây bằng nước bọt
Một
chuỗi lâu đài mọc lên bằng nước bọt
Và
từ nước bọt
Nước
bọt mang hình bảy sắc cầu vồng
Nước
bọt lấp lánh ánh sáng tu từ
Nước
bọt dẫn dụ những đoàn người chân đất
Nước
bọt nước bọt
Của
những đại hung đồ đại lãnh tụ bậc thầy của thế giới người cha của tất cả
Cha
đẻ của lực lượng vũ trang
Cha
đẻ của cần lao
Cha
đẻ của trí thức
Cha
đẻ của những trung tâm sản xuất nước bọt cấp tỉnh cấp vùng cấp quốc gia cấp
toàn thế giới
Nước
bọt đỏ ngầu màu máu
Nước
bọt nước bọt
Của
vô số triết gia sử gia văn gia thi gia kịch gia nhạc gia điện ảnh gia
Nước
bọt hóa thành một biển thi ca một trời tiểu thuyết một biển tượng đài một trời
tranh vẽ một vũ trụ khẩu hiệu
Chất
đầy kho, giăng đầy mặt đất, đè lên nhau chồng chéo lấn át rối loạn hình hài
Nước
bọt nước bọt
Hóa
thành văn tự ngục
Hóa
thành những cuộc thanh trừng
Hóa
thành những cuộc đấu tố
Hóa
thành những cuộc lưu vong
Người
nào cũng tiềm tàng tội lỗi
Ai ai cũng có thể lãnh án tù
Tất cả lưu đày trên quê hương xứ sở
Cố hương hóa thành hận thiên thu...
Nước bọt lâu đài
Lâu đài nước bọt
Tương lai nước bọt
Nước bọt tương lai
Nước bọt quá khứ
Quá khứ nước bọt
Nước
bọt bay bay vàng son rởm
Nước
bọt rụng rơi
Rữa
nát
Con
người...
BÀI
THƠ CHƯA ĐẶT TÊN
[Tặng
H.N người đàn bà nuôi con đơn thân...]
Ta
đã sống, đã yêu, đã từng ngọt ngào và đã từng bất hạnh
Ơn
Chúa lòng lành đã cho ta biết tha thứ và rũ bỏ
Ta
xót thương những kẻ ác theo nhau ném đá
Ném
vào ta những ngôn từ như chùm gai bồ quân như chùm gai bồ kết
Ta
xót thương và chịu đựng
Nhưng
những đứa con của ta!
Những
đứa con chẳng có tội tình gì
Ta
học theo những con gà mẹ
Dựng
lông
Xòe
cánh
Chở
che
Nhưng
những đứa con của ta không thể
Không
thể suốt đời núp bóng
Không
thể suốt đời
Dù
ta không muốn chúng cũng phải biết dựng lông biết mài nhọn móng biết chịu đựng
nhưng cũng phải biết đối đầu
Ngôi
nhà của ta
Mỗi
khi đêm xuống
Bóng
đêm
Bóng
đêm khiến ta rùng mình
Những
chiếc lá rơi trong gió khô khốc
Tiếng
côn trùng rền rĩ
Chiếc
bóng đèn vụt tắt
Gió
lùa qua khe cửa lạnh buốt
Mùa
đông dài như một đời người
Lạy
Chúa lòng lành che chở
Xin
Người cho con lòng kiên nhẫn chịu đựng
Xin
Người cho con lòng dũng cảm đối mặt
Sự
ác cõi nhân gian trập trùng
Xin
Người!
Khởi
thủy là LỜI!
Lạy
Chúa con hằng tin
Kinh
nhật tụng con vẫn đọc và nhớ
Muộn
phiền con gửi vào những bài thơ
Than
thở và chờ mong
Nguyện
ngắm và xót thương
Tha
thứ và rũ bỏ...
Những
bài thơ
Viết
rồi lại xóa
Ngôn
từ dường như bất lực
Sâu
thẳm những nỗi niềm không dễ dàng ghi bằng chữ
Con
cúi đầu lặng lẽ
Chúa
hằng xót thương
Kẻ
khó
Hằng
xót thương
Những
đứa con của Người vô danh như cỏ cây nơi trần gian
Nước
mắt ngập đầy
Cúi
xin Người nâng đỡ bàn tay nâng đỡ trái tim con yếu mềm nâng đỡ những dòng thơ
dù đôi lúc mang vị mặn đắng
Nước
mắt khó nhọc rơi trong đêm
Con
sẽ lau khô mỗi ban mai khởi đầu một ngày bươn chải
Mỗi
chiều về được nâng trên đôi tay yếu mềm quà tặng của Người
Bát
cơm và miếng bánh
Mùi
tóc khét nắng mùi mồ hôi trên da thịt những đứa con thơ...
Tạ
ơn Người!
MỘT
LẦN ĐẾN HUẾ
[Nhớ
câu chuyện của một cụ bà đã gần trăm tuổi tình cờ gặp bên cầu Gia Hội...]
Thay
vì vô chợ Đông Ba mua nón trắng
Thay
vì rẽ ngõ sâu thưởng thức chè Hẻm
Thay
vì dạo hoàng thành để được trò chuyện cùng những tường gạch rêu phong
Thay
vì ngắm Tràng Tiền đêm lung linh sắc màu
Thay
vì nghe đàn ca trên dòng Hương
Thay
vì...
Tôi
chọn cho mình một bãi cỏ xanh gần mé nước Hương Giang và ngả lưng nằm
Đất
mát rượi dưới lưng
Ngửa
mặt thăm thẳm xanh và trong và vi vút gió
Chợt
nghĩ
Sao
Hương Giang lại nhìn ra gươm sắc?(•)
Lạnh
buốt
Rùng
mình
Rờn
rợn
Âm
âm những hồn oan
Ôi
xứ sở triền miên binh đao
Triền
miên chết chóc
Mạng
người nhiều phen như cỏ rác
Suốt
trăm năm điệp trùng tang tóc
Ôi!
Hương
Giang sao lại thành gươm sắc?
Loang
loáng ánh tử thần
Bãi
cỏ tôi ngả lưng nằm
Hình
như lạnh cóng
Hình
như nơi đây từng dạt trôi những thây người nằm sấp
Những
nắm xương tàn vô chủ
Những
áo quần những sắc phục những cờ hiệu những súng những bao những bình đựng nước
Nơi
đây
Chỗ
tôi ngả lưng
Bãi
cỏ xanh mé bờ sát nước...
Tôi
một mình lang bang giữa cổ thành
Bất
ngờ
Gặp
và làm quen
Bà
cụ
Nhìn
dáng người và nghe giọng nói
Đủ
tin người Huế dòng!
Có
cầu Gia Hội làm chứng cho cuộc gặp tình cờ
Có
cầu Gia Hội dầu dãi những nắng những mưa những đau thương tang tóc...
Tôi
lắng nghe
Giọng
thật trầm
Những
người thân của bà không còn ai
Chết
vì hòn tên mũi đạn
Chết
oan uổng chôn nghiêng vùi sấp
Và
ra đi bằn bặt góc bể chân trời bèo dạt mây trôi bụng chim dạ cá phiêu phiêu mây
trắng xứ người...
Tôi
nghe lòng nhói buốt
Biết
tôi ở xa
Bà
cụ cứ khẩn khoản nhiều lần
Con
vô Huế thêm lần nữa
Cuối
năm dịp Tết
Con
sẽ thấy có một Huế thật khác
Về
đêm...
Những
khói những hương những lâm râm nguyện cầu...
Thăm
thẳm đêm dày
Mỗi
độ xuân về
Nhức
buốt!
Con
vô Huế thêm đi vào dịp Tết...
(•)
Hình như trong thơ Cao Bá Quát
ĐẶNG TIẾN
(Thái
Nguyên)