Sunday, March 24, 2024

3301. ĐẶNG TIẾN Mười bài thơ.

Google images

HƯ TÂM
 
Bạn hỏi từ ngày về vườn cũ (•)
Sầu, hờn, hận, oán...có gì không
Ta cười ha ha! Cười ha hả!
Cười hồn nhiên! Như một gã khùng!
 
Mắc mớ chi mà sầu mà hận?
Rảnh quá ta! Hờn, oán càng không! 
Ta bảo bạn lòng ta để rỗng
Như trúc kia! Hư tâm! Hư tâm!
 
Oai phong mặc ai yêu tùng bách!
Ngạo nghễ mặc ai làm trượng phu!
Ta nhỏ bé thì làm thân trúc
Lòng rỗng không. Hữu hữu vô vô...
 
Lòng rỗng không...Hiu hiu gió nhẹ
Đã ngân rung nhạc khúc của trời
Gió cuốn mây bay. Bay. Bay mãi
Giấc êm đềm trong tiếng mưa rơi!
 
Không nghĩ gì! Dứt khoát không nghĩ!
Ai khôn ai dại...Ai mặc ai
Bè bạn hao dần càng thêm nhẹ
Áo quần xưa cũ thấy quen hơi!
 
Rau bốn mùa đủ dùng vài luống
Cỏ dại lên xanh cũng đủ vui
Mỗi khi đủ hứng nhì nhằng viết
Thì thơ con cóc! Chẳng phiền ai!
 
Thi thoảng cũng quần tam tụ ngũ
Quán cóc bàn trà chỗ quen chơi
Đôi khi cao hứng Kiều lẩy tí
Chém gió vài câu để mua cười.
 
Hư tâm lòng trúc. Ừ thì trúc!
 
(•) Học mót người xưa tức nghỉ hưu!

VÔ ĐỀ

Làm sao để mỗi  khi cầm bút
Ta được là ta? Ôi! Vạn nan
Đường lên trời! Thánh thần trợ giúp
Bàn phím ảo...Muôn nẻo. Khôn lường.

Ai sẽ giúp ta? Không ai hết
Ta là ta? Vượt thoát! Dám không?
Ngàn nỗi sợ! Và ta toan tính
Mặt nạ đeo. Uốn lượn mỗi dòng?

Đăng ở đâu? Tiếng tăm nào đợi?
Làm sao in? Sánh với bạn bè?
Hiểm họa nào? Tránh xa. Phải tránh
Hết là ta...Cầm bút mỗi khi!

Chấp nhận cuộc chơi. Đành chấp nhận...
Sự hèn nhát. Ngôn từ che đậy
Ta đầu hàng. Và ta thỏa hiệp
Những trang văn lóp lép gió bay.

Bài đăng báo. Rồi gom thành sách
Bài đăng phây ríu rít tiếng khen
Những sáo ngôn khiến ta lóa mắt
Thẳm thẳm lòng! Ta - một - kẻ - hèn!

Bán linh hồn! Nhục và đê tiện
Ta thở dài. Chấp nhận một lần
Thêm lần nữa...Rồi thêm lần nữa
Thôi cũng đành...lỡ bước sa chân!

Ngẩn ngơ về già. Ngoái đầu lại
Vời xa bờ! Tít tắp. Vời xa
Ta hình nhân. Và ta loài vẹt
Thê lương thay! Nghĩa địa ngôn từ!

Giật mình! Ta thấy ta đã chết
Chết ngay từ lựa chọn đầu tiên.

Đọc tiếp...


NGHĨ NÓ...BUỒN VÀ NGHĨ NÓ... CHÁN

Nghĩ nó buồn và nó chán
Đến mức
Vượt khỏi cổ
Không còn sức để mà nôn mà mửa
Không còn thấy thất vọng não nề
Không còn đủ sức mà quay nhìn bốn phía mà trông tám bề
Không còn sức để thở dài và thở ngắn
Không còn sức để than trời trách đất
Không còn sức than thân trách phận
Trà cũng nhạt
Cà phê càng nhạt
Rượu dở òm
Thơ cũng dở òm
Muối bỗng dưng nhạt thếch
Túc cầu cũng thành trò nhảm
Thâm cung bí sử không còn
Dưới vầng Thái dương sôi sục tất cả trần sì mang mùi ẩm mốc sỏi đá đã xong cằn khô ngả màu mục nát
Cỏ cây hóa ù lì
Phật bỏ đi
Thần thánh bỏ đi
Chúa Trời cũng đành thở dài ngoảnh mặt
Thánh nhân ngao ngán không dám ra đời
Thời của mối của kiến
Của xanh đỏ tím vàng nâu đen loang lổ bướm
Của ếch nhái ễnh ương cóc kẹc xưng xưng cậu Giời
Của bi bô líu lo vẹt
Của hàng mã dập dềnh nổi trôi
Của rác rến
Của ngôn từ lập trình trống rỗng
Của những hoan ca dạ dày xác thịt
Của tất cả
Chỉ không của CON NGƯỜI.

Bạn tôi rung rúc cười
Thời rất chi là đáng sống
Tận cùng hỉ nộ ái ố
Tận cùng bi ai dục lạc
Tận cùng buồn nôn hiện sinh
Thế là vượt thoát
Không cần thiên đường không cần bồng lai tiên cảnh đào nguyên cũng không cần
Trần gian đủ vẻ nguội lạnh xa lạ dửng dưng
Ồ thật là đáng sống!
Đâu cần nghe thở dài than khóc
Tấn trò nhân gian không cần mặt nạ
Chúng ta cùng diễn cùng xem
Đâu cần hóa thân đâu cần đạo diễn....

TỰ THÁN!

Tôi
Tuyệt đối không buồn
Không thất vọng
Không cay đắng
Không chán chường
Không đầm đìa nước mắt
Không hộc ra máu nỗi uất ức
Không!
Tuyệt nhiên không
Tuyệt đối không
Duy nhất có
Duy nhất còn
Nỗi - xấu - hổ!

Nỗi xấu hổ của tôi ngu ngơ khờ khạo
Bị cướp cạn
Bị trấn lột
Không phải là manh áo miếng cơm
Không phải là công việc
Không phải là tiền lương
Càng không phải châu báu bạc vàng
Tôi khờ khạo quá và ngu ngơ cũng quá
Tôi vị cướp cạn bị trấn lột niềm tin
Ô lương tri lương năng
Ô lương thiện lương hảo
Ô những lời thề
Ô bàn tay đặt lên ngực trái
Ô những lời hứa
Ô những bài giảng
Ô những sụt sùi
Ô những giọt nước mắt
Ô con người con người con người
Ô đồng bào cật ruột
Ô giang sơn
Ô lí tưởng
Ô bằng cấp
Ô huân huy chương
Ô bằng khen giấy khen
Ô kìa cả phiếu bé ngoan...
Ô niềm tin thiêng liêng đại hạ giá
Mua và cho và tặng ...

Giật mình
Nghĩ đến TRUYỆN KIỀU
Nguyễn Du nhìn sáu cõi
Cõi ma cõi quỷ cõi thần thánh cõi người
Cõi người lem lém thề bồi
Cá trê chui ống lời phời gió bay

ĐỘ KHÔNG CỦA CẢM XÚC

Thật lạ lùng
Quá đỗi lạ lùng
Trước vô số tin đồn thuộc dạng cực hot cực trend cực giật gân
Từ quán cóc vỉa hè đến phòng máy lạnh sang chảnh và những tờ báo mạng cả triệu người đọc dưới cả chục phiên bản ngôn từ loan nhanh hơn tia chớp
Tôi bỗng thấy hoàn toàn dửng dưng
Độ - không - của - cảm - xúc!
Cảm xúc lui về tới độ không [0°] và rất có thể là độ âm [-°]!

Ồ hoàn toàn dửng dưng!
Không vui
Không buồn
Không cười
Không khóc
Không đắng cay
Không chua chảt...
Vô cảm
Vô tình
Và không ngoảnh mặt không quay lưng
Vẫn nhìn vẫn nghe vẫn đọc vẫn ngẫm ngợi
Vẫn sống
Dửng dưng...

Đã cạn kiệt mộng mơ
Đã cạn kiệt ngây thơ
Đã cạn kiệt phép nhiệm màu cổ tích
Đã biết những huyền thoại chỉ là hão huyền
Đã biết những diễn ngôn xác quyết chỉ là ngụy tín
Đã biết mọi lời lẽ thề nguyền chỉ là những lời dối trá
Đã biết mọi lời hân hoan chúc mừng mọi lời nguyền rủa gớm ghê cũng là suông nhạt vô hồn
Đã biết nơi thẳm sâu trong óc trong tim chúng nhân ngự trị hồn ma
Trong lòng người thánh thần đã chết quỷ dữ đầu thai
Thiện lành xóa sổ
Cuộc chơi nối tiếp cuộc chơi...

Vang lên trong ta khúc đồng dao xa lơ xa lắc
Thả đỉa ba ba
Đàn bà cũng bắt
Ngày tám tháng ba
Đàn ông không tha
Người trẻ người già
Cơm thì trộn sỏi
Gạo tiền chết đuối
Đổ mẻ chan tương
Con ngựa chết thối
Ngai vàng cua ngồi
Bề tôi quỳ gối
Can qua không nổi
Giông bão lặng câm
Im lặng chúng nhân.... 

NGẪU HỨNG
Khi nghe tin nhà văn Nguyễn Huy Thiệp bỏ cõi nhân gian...

Không có vua? Xứ ta không có?
Thật là lạ. Quả là rất lạ
Không có vua
Vì có rất nhiều vua
Vua gà vua vịt vua hạt vừng vua hạt thóc lép
Vua bằng con bò và vua bằng con rĩn
Quá nhiều vua thành thử lại không vua

Sông mênh mang vời vợi
Thật bất ngờ
Trương Chi vạch cu nơi đầu thuyền và đái
Tiếng sáo mênh mang chẳng có chó nào nghe
Đời thật giống như cục cứt
Hết sạch niềm say mê

Thật quái lạ nền văn hóa xứ mình
Văn nhân nghệ sĩ nhiều vô đối
Rặt một lũ ngẩn ngơ ngơ ngẩn
Mưu toan làm đám giặc già
Ấm ớ khóc cười
Làm mình làm mẩy
Có miếng ăn quên tất thảy đất trời.

Chữ nghĩa sắc như dao
Lạnh như dao
Xấu xí cái giống người
Bạc ác cái giống người
Đê tiện cái giống người
Hèn hạ cái giống người
Trơ lì, trây thối, tráo trâng cái giống người
Người thật ở đâu?
Người thật đâu rồi?
Bên kia sông?
Hay nơi thượng nguồn vời vợi?
Hay nơi cuối nguồn miên viễn?
Chảy đi sông ơi!
Chảy về sông ơi!
Đừng chảy nữa sông ơi!

Chán phố phường thì về với rừng với núi
Kinh hoàng
Hết thú săn người
Hoa dại xấu hổ không dám nở
Dại hoang xám ngắt mây trôi

Cõi nhân gian hóa ra bé tí
Người thật, lẻ loi.

NGỘ THI
[Chả là trưa nay nhớ chàng Trần Nhân Tông...]

1.
Ngai vàng ư?
Dép rách
Liệng mịa nó đi
Hà tất nhọc thân...

Dép rách
Dép rách
Dép rách...
Băng rôn khẩu hiệu giăng giăng
Cờ xí rợp trời rợp đất
Dép rách
Dép rách
Dép rách...
Điêu trá ngôn từ bóng lộn xưng tụng
Ỏn thót ngôn từ trơn như mỡ thối
Phập phù ngôn từ nghe mùi ếch nhái dế giun
Hào nhoáng thi ca
Rập rờn đàn bướm
Rũ chết sau một trận mưa giông
Ngai vàng cheo leo bờ vực thẳm
Lộn cổ tiêu đời mua hận thiên thu
Tranh chiếm máu me sầu bi vạn thủa
Ngai vàng dép rách liệng vô sọt rác...

Làm vua
Làm vua
Làm vua
Để làm gì?
Ngủ với gái đẹp cũng có kẻ thập thò hóng hớt!
Đầy tai những lời dèm pha thóc mách
Ngồi ăn một mình
Đến ỉa đái cũng có kẻ rập rình nghiêng ngó
Mở miệng là tử viết thi vân
Đi đứng nói cười theo khuôn theo phép
Chán kinh người khi nhìn bầy tôi quỳ gối cúi đầu khom lưng
Rác tai khi nghe giọng bọn đàn ông không giái...
Ha ha ha
Dép rách liệng cho rồi
Liệng vô sọt rác
Cho rồi...

2.
Chó có tài đánh hơi, cắn công khai và cắn trộm...
Vì nó là chó
Gà trống, đẹp lông đẹp mào, đẹp chân xứng làm đồ hiến tế
Vì nó là gà trống
Trâu nhẫn nại kéo cày không thở than, trơ xương, ngã gục...
Vì nó là trâu
Mèo bắt chuột siêu hạng
Vì nó là mèo
Lông sặc sỡ, vinh vang trong lồng, học mót tiếng người
Vì nó là  vẹt
Khôn ngoan, tinh ranh, phì phì nọc độc và thích thú được thủy táng trong nấm mồ rượu bày trong tủ kính mời chào thách thức
Vì nó là  rắn
Muôn hình vạn vẻ giống loài...
Vì nó là...
Vì nó là.

Vì nó là  người nên thi ca rổn rảng véo von thâm nho nhọ đít trây thối trơ lì diễn trò thật lâu và thật sâu hung hiểm tàn độc lẻo mép dối gian quay quắt hám hố tham lam tàn bạo ưỡn ngực khoe khoang bằng sắc danh hiệu đủ kiểu con đà điểu...
Vì nó là người
Vì nó là người
Vì nó là người

Kì diệu thay hai tiếng con người!
Kì quái thay, kì cục thay, kì lạ thay hai tiếng con người
Khốn khổ thay khốn nạn thay khốn cùng thay khốn đốn khốn kiếp thay cũng hai tiếng con người!
Khoa học gia một thời bảo cùng gốc đười ươi!

3.
Một mình uống
Dưới trăng, dưới mây, dưới trời
Nơi vườn hoa, trong rừng cây, bên triền suối...
Hà tất bận lòng
Trái đất này đủ rộng
Cho ta
Đâu cũng là chiếu rượu...

Nước khe sâu thơm lừng
Rượu ư?
Nhất hồ mĩ tửu?
Chén lưu li?
Bỗng thành dở òm chán ngắt!
Mời trăng rồi mời bóng?
Diễn để làm gì
Nước khe sâu nồng nàn
Nồng nàn và tinh khiết
Rượu từ núi đá vời vợi muôn ngàn trượng
Rượu ủ tự ba ngàn chín trăm năm trước
Cho riêng ta...

Thảm cỏ dại mướt xanh
Đẹp như chưa bao giờ đẹp thế
Ta ngả lưng
Mềm
Mát rượi
Chăn cừu ba ngàn lượng vàng vô nghĩa như chưa bao giờ vô nghĩa thế...

Hoa dại nở bung biêng, nở li ti, nở ràn rạt bên đường
Đủ để ngắm nhìn
Ngó nghiêng
Vương giả chi lan bỗng trở thành vô vị
Chả đáng bận lòng
Phí cả lời khen...

Biển xanh cát vàng lấp lánh
Ta nhảy ào ngụp lặn
Trên cát ta nằm
Trời xanh lồng lộng
Lồng lộng gió trời
Thăm thẳm tầm nhìn xa khơi
Không một cánh buồm
Không một cánh chim bay
Không một gợn mây
Ồ những khách sạn năm sao
Ồ những lâu đài
Ồ những cung điện
Ồ...
Tất tất bỗng trở thành nhạt nhẽo
Thảm hại
Vô dạng vô duyên...

Tu tiên cầu phật
Uổng công nhọc lòng
Niết bàn trong trái tim mỗi người
Chúa hằng ở bên ta thức dậy mỗi ban mai
Địa ngục ta tự làm
Thiên đàng ta tự có
Hơn thua được mất nhanh như ánh chớp
Ta cát bụi sinh ra
Rồi cát bụi lại về
Nước khe sâu vẫn chảy
Cỏ vẫn biếc xanh vẫn biếc xanh
Ngàn vạn năm vẫn vậy...
Biếc xanh! 
 

LŨ CHÚNG TA...
[Hình như Vũ Hoàng Chương...]
 
"Lũ chúng ta..." 
Hình như vẫn hơi hơi bị nhiều
"Đầu thai lầm thế kỉ!"
Nghe quen quen kiểu "sanh bất phùng thời"!
Hình như phải là hình như chính là
Ta - sinh - lầm - xứ - sở!
Lầm - kinh - độ
Lầm - vĩ - độ
Giời đày!
Chúa phạt!
Thử thách
Ngạo nghễ ta
Ngã gục ta
Vô danh cát bụi ta
Lầm xứ sở
Lầm 
Lầm
Lầm một đời một kiếp lưu đày một kiếp lưu đày...
 
Ta
Lũ chúng ta 
Ruồng bỏ và bị ruồng bỏ
Khinh bỉ và bị khinh bỉ
Xứ sở nôi êm xứ sở bãi đạn rừng chông
Xứ sở ngàn hoa xứ sở ngục tù 
Xứ sở lấp lánh những nụ cười xứ sở ngập ngụa máu cùng nước mắt
Xứ sở dịu dàng xứ sở tàn độc gian tham
Xứ sở của những hoan ca xứ sở của những thét gào cuồng loạn
Xứ sở thần tiên xứ sở quỷ ám
Xứ sở nhân từ xứ sở bạo tàn
Xứ sở yêu thương xứ sở ăn thịt người ngọt xớt
Ôi! Xứ sở của ta xứ sở người dưng xa lạ
Ấm nồng và lạnh giá
Lưu đày xứ của ta và lũ chúng ta...
 
"Lũ chúng ta đầu thai lầm thế kỉ..."
Ồ Vũ Hoàng Chương!
Cùng thời Vũ
Bao chân trời rộng mở
Bao cánh chim bay 
Bao cánh chim bay...
Ôi! Vũ Hoàng Chương
Chim trong lồng nhốt chặt
Trọn kiếp lưu đày.

CUỒNG THI
[Trưa khó ngủ chợt nhớ CUỒNG VÂN TẬP từng đọc thủa nào...]

Cuồng vân tập! Cuồng vân tập! Cuồng vân...
Mây lành, mây dữ, mây hồng, mây xám, mây trắng, mây xanh
Cuồn cuộn, dữ dằn, lửng lơ, êm ả
Trôi nhanh, trôi nhanh
Lững lờ, quần tụ
Biến ảo khôn lường
Hình thần, hình phật, hình triết gia, hình thi gia, hình chú chó xồm
Nhanh hơn ngựa qua khe cửa
Nhanh hơn vệt nắng bên thềm
Nhanh hơn đất bằng nổi sóng
Nhanh hơn thương hải biến vi tang điền
Cuồng vân phi thường
Cuồng vân...

Ngàn năm trước đã từng
Ngàn năm sau vẫn thế
Diễm lệ trong những biến ảo
Từng khoảnh khắc qua mau
Cuồng vân vẫy gọi
Ngôn từ ta rượt đuổi
Ngôn từ ta hòa trộn cùng sắc mây vàng, xanh, trắng, đỏ
Ngôn từ ta như gió trời lồng lộng
Ngôn từ ta hiền hòa và dữ dội
Làm nên một trận cuồng ngôn
Thơ ta viết tung tỏa muôn phương
Vụn vỡ muôn vạn mảnh
Lấp lánh và sù sì và trơ lì và sắc lẻm
Khóc và cười và ủ dột và sầu bi và kiêu hãnh
Lả lướt và vững chãi phím đàn và nhát búa
Cười vang đầm đìa nước mắt
Khóc thầm và lặng câm như đá
Thờ ơ mệt mỏi buông xuôi
Ngôn từ ta như mây ngàn gió núi
Biến ảo khôn lường
Thi sĩ và gã ăn mày
Cuộc dong chơi nghiêm trang suồng sã
Cuộc ra đi miên man
Cuộc trở về nghẹn lối...

Ơi địa ngục tươi đẹp vô cùng sáng láng!
Và những thiên đường u mê những thiên đường mù!
Cuồng thi cuồng vân vời vợi đôi bờ...

TÚY THI
[Tự nhiên thấy Lý Bạch rất gần Baudelaire]

Độc ẩm, đối ẩm, quần ẩm
Uống như trâu như bò
Uống như rồng như rắn
Uống như sát thủ như đạo tặc
Như tiên ông như thi sĩ như gã khùng
Như một nông phu vai u thịt bắp
Như gã trai lông má lún phún ngực chưa kịp nở bụng chưa kịp thon
Trời quay tròn!
Đất điên đảo
Biển xô sóng dạt
Núi lở suối gào
Tung tóe mặt trời
Vụn vỡ vạn vì sao
Tái xanh trăng xuân lạnh giá
Hoa bay hoa bay bay theo gió
Rượu bay rượu bay bay theo mây
Dốc bình
Dốc ngược cả càn khôn thiên địa
Núi và rừng và suối và sông và biển chếnh choáng say...

Chân trời vần vũ
Ùng oàng sấm ran
Giêng hai ba chờ
Tháng Ba đợi
Ếch và rắn cùng say
Hổ và lợn cùng say
Ông lão và trẻ thơ cùng ngất ngây
Đợi mùa hè buốt giá
Nào ta mời sông sâu một chén
Núi uy nghiêm một bình
Đất thênh thang một vò
Thăm thẳm rừng tưới mưa làm rượu
Nào ta mời bạn bầu một thủa
Ngàn chén chưa đủ
Ngàn chén chưa say
Nào uống cùng gió uống cùng mây
Để quên
Để nhớ

Nào say
Say một lần
Lần đầu cũng có thể là cuối
Say cùng chất ngất núi
Đá điệp trùng
Mưa giăng tràn trề bốn phía
Nào nước
Nào rượu cuốn đi cuốn đi tất cả
Rác rến bẩn nhơ
Trôi đi
Trôi đi
Thác lũ tràn bờ
Đất đai cỗi cằn
Người cỗi cằn
Thơ cỗi cằn
Cuốn đi
Tiếc làm chi
Than khóc làm chi...

Nào say đi!
Lưu danh cần chi! 

  ĐẶNG TIẾN
  (Thái Nguyên)